محسن هاشمی: با سیاسی کردن موضوع حجاب موجب عصبانی کردن مردم شدند / ساختار فعلی انتخابات باید تغییر کند تا مشارکت بالا برود/ ابقای آیت الله جنتی در دبیری شورای نگهبان، آن هم در 100 سالگی به مردم این پیام را می دهد که قرار نیست تغییری اتفاق بیفتد
تاریخ انتشار: ۱۹ مرداد ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۸۴۲۵۱۳۴
به گزارش جماران؛ محسن هاشمی گفت: ساختار فعلی انتخابات باید تغییر کند تا مشارکت بالا برود. ۴۰ سال قبل مرحوم هاشمی رفسنجانی توسط آیت الله جنتی تایید صلاحیت شدند و اخیرا همین ایت الله جنتی با ۱۰۰ سال سن دوباره برای ریاست شورای نگهبان منصوب شدند. خود همین عدم تغییر باعث میشود مشارکت کم شود.
متن کامل مصاحبه را که توسط خبرگزاری صدا و سیما پیاده شده است را می خوانید:
مجری: یکی از راهبردهای چهارگانهای که رهبر معظم انقلاب اسلامی درباره انتخابات بر آن تاکید داشتند موضوع و امر رقابت است و تحقق این امر به حضور افراد از گروهها و احزاب مختلف بستگی دارد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
محسن هاشمی رفسنجانی رئیس شورای مرکزی حزب کارگزاران سازندگی ایران: اجازه بدهید ابتدا ایام عزاداری حسینی و روز خبرنگار را گرامی بدارم همانطور که میدانید خبرنگاری این طور تعریف میشود که دیدن و شنیدن و روایت برای مردم و دولت مردان. این کار در این جهت انجام میشود که هم به گوش دولت مردان برسد و مواردی که مشکل وجود دارد اصلاح کنند هم به گوش مردم برسد برای این که بفهمند چه اصلاحاتی را باید از دولتمردان بخواهند. ولی متاسفانه میبینیم که بعضی از خط قرمزهایی که الان وجود دارد مثل مثلا تشویش اذهان عمومی یا بعضا بحث تبلیغ علیه نظام مشکلاتی را برای خبرنگاران بوجود میآورد که مرجعیت خبرنگاری را زیرسوال میبرد. امیدوارم در روز خبرنگار نگاه ویژهای به این موضوع بشود و چارچوب مشخصی ایجاد بشود تا خبرنگاران بتوانند کار خودشان را انجام بدهند. به رسانه ملی هم باید تبریک گفت به همین خاطر. باید یادی هم از شهدا و امام راحل داشته باشیم. میدانید که ما الان در نیمه دوم مردادیم و نیمه دوم مرداد ما روزهای پرافتخاری را پشت سرگذاشتیم. در سال ۶۹ روزهایی که صدام حسین با نوشتن نامهای به آیت الله هاشمی رفسنجانی اعتراف کرد که ایران در دفاع مقدس به همه خواستههای خودش رسید و به صورتی این نیمه دوم مرداد روز پیروزی ایران در جنگ و دفاع مقدس است و به همین مناسبت بود که فرمانده محترم کل قوا مدال درجه یک فتح را به آیت الله هاشمی رفسنجانی دادند. ولی خب متاسفانه بازم میبینیم مثل بعضی از مباحث همین موضوع هم در صدا و سیما به صورتی میشود گفت ممیزی و سانسور میشود. خواهشم این است که این روزهای مهم را فراموش نکنند و بهش پرداخته شود. اجازه بدهید تشکر کنم از دعوتی که از من بعمل آمد و امیدوارم با توجه به این که برنامه ضبطی است سخنانم تقطیع و ممیزی نشود و به صورت کامل ان شاء الله پخش شود.
مجری: البته آقای مهندس این ضبط به این دلیل است که تداخل زمانی ایجاد شده. همین.
محسن هاشمی: گفتم تذکری باشد که بعضی وقتها که صحبتها تقطیع میشود آن هدفی که مخصوصا الان در شرایط انتخابات و رقابت داریم و دنبال مشارکت بیشتر مردمیم خوب است تا این شش ماه و اندی و هفت ماهی که تا انتخابات مانده صدا و سیما از حالت تک صدایی خارج شود و اجازه بدهد که احزاب، فرهیختگان، نخبگان و مردم بیشتر بتوانند در مورد نیازها و مشکلات کشور صحبت کنند و انتخابات سالم و همراه با رقابت و با مشارکت بالا و امنی را ان شاء الله داشته باشیم. همانطور که میدانید پیامبر اکرم (ص) میفرمایند که دوست تو کسی است که با تو سخن در راستی و حقیقت بگوید و نه این که دائم تصدیقت کند یا تاییدت کند و قطعا امثال بنده و دلسوزانی که در کشور فعالیت میکنند هدف شان از حضور در این گونه مصاحبهها یا برنامهها این است که کمکی به پایداری جمهوری اسلامی بکنند و امیدوارم که مورد مقبول مردم هم واقع شود. من در خدمت شما هستم.
مجلس متکثر، ملی، فراگیر و کارآمد می تواند مشکلات کشور را حل کند
مجری: چون زمان مان محدود است لطفا مدیریت زمانی بفرمایید. سوالی که ابتدا از محضرتان پرسیدم نقش و جایگاه مجلس در اداره کشور بود. وصلش کنم به سوال بعدی و پاسخ شما را دریافت کنم که حضور نخبگان و خبرگان در مجلس چقدر میتواند کمک کند به تحقق اهداف؟
محسن هاشمی: اگر اجازه بدهید بحث را این جوری دنبال نکنیم سوالات کلیشهای میشود و بعد آن هدفی که دنبال میکنیم را نخواهیم گرفت. اجازه بدهید مستقیم بروم به آن موضوع مهم که مشارکت بالای مردم در انتخابات است. براساس آیه ان الله لایغیر ما بقوم حتی یغیر بانفسهم خوشبختانه الان بر همگان روشن شده که کشور احتیاج به یک انتخابات رقابتی و با مشارکت بالا دارد و من فکر میکنم بحث اصلی که الان مدنظر مقامات عالی کشور است همین بحث مشارکت بالاست. میدانید برای این اتفاق کشور احتیاج به یک مجلس متکثر و ملی و فراگیر و کارآمد دارد. یعنی مجلس باید چنین خصوصیاتی را پیدا کند و اگر چنین خصوصیاتی پیدا کند میتواند خیلی از مشکلات کشور را حل کند. چون جایگاهی است که اگر تصمیمات دقیق گرفته بشود تاثیر آن در مدیریت کشور بسیار بالاست.
مجری: یک نکته بگویم آقای مهندس هاشمی…
محسن هاشمی: بگذارید حرفم تمام شود. حرفم را قطع نکنید.
مجری: ما از احزاب و گروههای مختلف به صف اول دعوت میکنیم تعدادی از سوالات را میپرسیم و قضاوت را برعهده مردم میگذاریم. درخصوص افرادی که قرار است از سوی این احزاب در انتخابات مجلس شورای اسلامی شرکت کنند، پاسخ شما بسیار مهم در قضاوت مردم.
محسن هاشمی: حالا شما سوال خودتان را بپرسید. من پاسخ خودم را میدهم. ولی میبینید که بعضا دیده میشود که دست اندرکاران به نظر علاقهای به این مشارکت بالا نشان نمیدهند. بعضا نه همه شان. مقامات عالیه دنبال این کار نمیروند. علی رغم این که توصیه بالاترین مقام کشور از ابتدای سال بوده، ما حرکت خیلی جدی و برنامههای راهبردی در این جهت نداریم. هرچند رهبری فرمودند که برنامههای راهبردی را باید عملی کنیم. تا به حال دیده نشده است. مطمئنا همان طور که گفته شد مقامات عالی کشور به دنبال یک انتخابات همراه با سلامت، امنیت، رقابت و مشارکت بالا هستند و مشخصا نباید مانند بعضی از انتخابات گذشته صدا و سیما به سمت فعالیتهای کلیشهای برود که اثری در مشارکت بالای مردم نداشته باشد. این بسیار مهم است و من از شما خواهش میکنم که اجازه بدهید من بتوانم حرف هایم را در جهتی که میخواهم بگویم.
به هر حال مقامات عالی کشور دنبال چنین راهبردی هستند، ولی آیا واقعا مجریان مجلس مجریان و مدیران در مجلس، در دولت، در وزارت کشور، در صدا و سیما، در شورای نگهبان، دست اندرکاران حتی امنیتیها در کشور آیا دنبال چنین مسیری هستند و این مسیر پرشور کزدن انتخابات را پیگیری میکنند؟
مجری: اشاره کردید برخی مخالفند، برخی سنگ انداز هستند. اینها کیا هستند؟
محسن هاشمی: حالا بهش میرسیم. مثلا یکیش همین ثبت نام و پیش ثبت نام که خب یک دفعه ناگهانی اتفاق افتاد. من به هر حال نمیخواهم درباره ابعاد پیش ثبت نام الان صحبت کنم که مثبت است یا خیر. ولی اینکه یک دفعه و ناگهانی این اعلام شد و جریانهای سیاسی آن حلقه تصمیم گیری شان به شدت تنگ شد و در شرایطی قرار گرفتند که آمادگی ثبت نام نیروهایشان را ندارند.
حضور جریان های سیاسی با برنامه ریزی دقیق، مشارکت را بالا می برد
مجری: یعنی پیش ثبت نام یکی از علل نتایج پایین آمدن مشارکت در انتخابات میشود؟!
محسن هاشمی: نه، اینرا نگفتم. مثلا همین حرکت خودش یک حرکتی بود. خب حرکت مردمی ایجاد شد شاید هم گفته شد همه بروند ثبت نام کنند ثبت نامها هم احتمالا زیاد میشود. ولی جریانهای سیاسی را در تنگنا قرار داد. یعنی حلقهای که دارند روی آن کار میکنند تنگ شد و خود همین باعث میشود که یک جوری انتخابات شکل کنکور بخودش میگیرد. اطلاعیه میدهند که همه بروید ثبت نام کنید، در صورتی که آن چیزی که مشارکت بالا را در انتخابات ایجاد میکند حضور جریانهای سیاسی با برنامه ریزی دقیق است و این حرکت سریع که در عرض دو سه هفته گفتند مجلس تصویب کرد و شورای نگهبان تایید کرد و حالا انتخابات کلیدش خورد پس از شانزدهم، چیزی در حدود هفت هشت روز فرصت ایجاد شد که گروههای سیاسی دورهم بنشینند و تصمیم بگیرند که چگونه بروند ثبت نام افراد موثرشان را انجام بدهند. کار سختی است. قبول کنید اصولا اکثر جریانهای سیاسی فرض شان این بوده که انتخابات مثلا از آخر شهریورو مهرماه کلید میخورد و در حال برنامه ریزی بودند. یک دفعه مواجه شدند با یک «پیش ثبت نام» که همه دارند بحث میکنند. البته فرصت هم هست، ولی بالاخره میتواند باعث بشود که جریان سیاسی آن طور که لازم است در ثبت نام موفق عمل نکند.
اگر بخواهم در رابطه با خود انتخابات به صورت اصولی و راهبردی صحبت کنیم من از آن موضوع الان جدا میشوم. میدانید که سه نگاه در کشور درباره انتخابات و رای مردم و نگاهها به نحوه اداره نظام وجود داشته در طول این ۴۴ سال ۴۵ سالی که میگذرد. اصولا اگر اصل بر این باشد که نظام برای این که مقبول باشد احتیاج به مشروعیت و کارآمدی دارد. الان در مورد کارآمدی، چون فرصت کم است نمیتوانم خیلی صحبت کنم. بالاخره کارآمدی مجلس، کارآمدی دولت، کارآمدی قوه قضاییه، کارآمدی همه دستگاه ها، کارآمدی نیروهای مسلح اینها امر بسیار مهمی است که بعد از مشروعیت هر نظامی باعث میشود که این نظام مورد اقبال مردم قرار بگیرد و مردم آن نظام را دوست داشته باشند.
مجری: مثال بزنید. مثلا بهترین دوره مجلس شورای اسلامی از نگاه شما کدام است؟
محسن هاشمی: میخواهم این سه نگاه را خدمت تان بگویم و کاری به کارآمدی ندارم. نسبت به مشروعیت نظام سه نگاه وجود دارد. نگاه اول نگاهی است که آیاتی مثل مرحوم نایینی، امام خمینی (ره)، آیت الله خامنهای و آیت الله هاشمی رفسنجانی، تعداد زیادی از علما و نخبگان کشور داشتند و این نظریه را تایید میکردند که حتی اگر نظام اسلامی براساس این فکر که میخواهد اجرای احکام اسلامی را انجام بدهد شکل بگیرد و حمایت اکثریت مردم را نداشته باشد این نظام نامشروع است. پس داشتن یک اکثریت مشروعیت میآورد برای نظام و بسیار مهم است. این تفکر نگاه اولی بوده که سالها در جمهوری اسلامی بهش عمل شد و نتایج بسیار خوبی گرفته شد. نگاه دوم که میشود گفت بخشی از علما و احتمالا بخشی از مدرسین حوزه علمیه قم یا بخشی از اعضای شورای نگهبان به آن اعتقاد داشتند و دارند نقش مردم را در این حد نمیبینند در ایجاد مشروعیت برای نظام. آنها میگویند حضور مردم ایجاد یک مقبولیت میکند. یعنی به جای داشتن مشروعیت برای نظام به دنبال یک مقبولیت هستند. میگویند خود نظام ولایت فقیه خود به خود یک نظام مشروعی است. حالا اگر بتوانیم و رای مردم را هم داشته باشیم برای اداره و کارآمدی خودمان نیازمند به این رای ایم و این مقبولیت بیشتری برای نظام ایجاد میکند؛ لذا در یک دورهای از این مشروعیت رفتیم به سمت مقبولیت. متاسفانه در سالهای بعد نگاه سومی شکل گرفت برای انتخابات و مشروعیت نظام که این نگاه میگوید که نظر اکثریت جامعه نه در سطح مشروعیت و نه در سطح مقبولیت لازم نیست. در حدی لازم است که یک زینتی برای نظام باشد. خب این فکر در بعضی از علما ایجاد شد. من نمیخواهم نام ببرم و اطرافیان شان این را هم تبلیغ میکردند. زینت نظام یعنی انتخابات این حالت و نفش را دارد.
میخواهم اثرگذاری مشارکت مردم را بحث کنیم. این که شما بیایید یک سوالی را که ۴۰ سال از همه پرسیدید که آقا اهمیت مجلس چیست بپرسید مشکلی را حل نمیکند.
مجری: آقای مهندس هاشمی نه به صحبتهای اول شما که خیلی دفاع کردید از جامعه، نه…
محسن هاشمی: من میخواهم حرف بزنم. برنامههای قبلی تان را گوش دادم. آقای باهنر این جا آمد ۴۰ دقیقه همین جوری صحبت کرد. من هر جملهای میگویم سوال میکنید و میخواهید مسیر را برایم تغییر دهید. اینطوری که نمیتوانم حرفم را بزنم.
من دارم در مورد انتخابات صحبت میکنم. گفتم سوالات کلیشهای نپرسید، اهمیت مجلس چیست کلیشهای است دیگر، من بیایم تعریف کنم اهمیت مجلس را؟! من نیامدم این جا که سوالات کلیشهای پاسخ بدهم و بروم. من آمدم گفتم میخواهم کمک کنم به نظام که یک انتخابات، چه اشکالاتی دارد. درست شما وسط نگاه سوم پریدید وسط حرف. دفعه اول گفتم اگر از حرفهای من خوشتان نیامد میتوانید کلا پخشش نکنید. حرفم این است که ممیزی نکنید.
مجری: چند تا پلی بک داریم به شما نشان میدهم نظرتان را در مورد آنها بفرمایید.
محسن هاشمی: من میگم آمدم اینجا حرف بزنم. نیامدم این جا بازی کنم. میخواهم حرف هایم را بزنم. به هیچ کدام از این افرادی که قبلا آمدند پلی بک نشان ندادید بگذارید حرف هایم را بزنم. اگر نپسندید پخش نکنید.
پیشثبتنامِ انتخابات مجلس ناگهانی اعلام شد
مجری: خب نکته سوم را بفرمایید.
محسن هاشمی: گفتم سه نگاه وجود دارد. دو نگاه را گفتم. نگاه سوم را میخواستم بگویم نگذاشتید. اصلا سیستمم بهم میریزد و اصلا خوب درنمی آید. اگر میخواهید سوالات تان را همه را بگویید من تنظیم کنم براساس سوال حرف بزنم.
داشتم میگفتم در نگاه سوم نقش رای مردم و نظر اکثریت جامعه را نه در سطح مشروعیت و نه در سطح مقبولیت درنظر میگیرند. بلکه در حد یک زینت برای نظام درنظر میگیرند. چنین نگاهی هم وجود داشته در جمهوری اسلامی که بعضی از علما که نمیخواهم نام ببرم به آن زیاد پرداخته بودند. زینت یعنی چی؟ یعنی مثلا خانمی میخواهد برود مهمانی. مثلا جواهر ارزشمندی دارد. این را آویزان میکند میرود مهمانی برمی گردد درمی آورد و در کمدش قایم میکند. به مردم این جوری نگاه میکنند. میگویند نظام ولایت فقیه احتیاج به این رای اکثریت ندارد، ولی به عنوان زینت خوب است که مورد استفاده قرار بگیرد و هر چهار سال یکبار یا دو سال یکبار مردم بیایند و رای بدهند و به عنوان زینت نظام از این امر استفاده بشود. خب اگر از این جا سوال دارید میتوانید به انتخابات گذشته بپردازیم. الان میتوانیم در مورد انتخابات گذشته صحبت کنیم. اگر بخواهیم به انتخابات در حدود ۴۴ یا ۴۵ سال گذشته در جمهوری اسلامی نگاه کنیم کارکرد این نظریاتی که در بالا گفتم نسبت به انتخابات را خوب میبینیم و لازم است ما یک آسیب شناسی دقیقی به ۳۹ انتخاباتی که در گذشته داشتیم داشته باشیم که بتوانیم این چهلمین انتخابات را، این انتخابات مجلس دوازدهم را-، چهلمین انتخابات را به عنوان یک انتخابات بسیار عالی در سطح بالا همان طوری که مقامات ارشد کشور خواستند برگزار کنیم. ما خودمان یا خانواده مان میدانید از کسانی بودیم که آیت الله هاشمی رفسنجانی شاید بیش از ۱۳ بار در انتخابات شرکت کردند. از اعضای خانواده هم دو سه بار شرکت کردند. مجموعا شاید چیزی در حدود پانزده، شانزده بار در انتخابات شرکت کردیم. در بعضی از انتخابات هم باختیم و باختند و رای لازم را نیاوردند. ولی از آن طرف هم در همه انتخابات هم شرکت کردیم و رای دادیم و اگر دارم این جوری صحبت میکنم براساس دلسوزی برای نظام است. برای رسیدن به یک مشارکت بالاست. در این دورانها میگویید کدام مجلس بهتر بود؟ در دهه نخست و دوران امام خمینی (ره). همان طور که میدانید تا سال ۱۳۹۶ مخصوصا در انتخاباتهای ریاست جمهوری ما همواره انتخابات پرشوری داشتیم و رقابتی بودند و بالای ۷۰ درصد مشارکت داشتیم. چون مبنای دست اندرکاران همین مشروعیت نظام بود و مشروعیت نظام را براساس رای مردم فرض میکردند. اما بعد از مجلس ششم اتفاقی افتاد و در انتخابات مجلس هفتم به سمت نگاه دوم رفتیم. همان نگاه مقبولیت ساز و شاهد کاهش مشارکت بودیم. در نتیجه خود به خود مجالسی داشتیم که با مشارکت کمتر مردم شکل گرفت و رقابتی نبود. چرا؟ چون نظارت استصوابی وارد معرکه انتخابات شد. البته در این مدت دو انتخابات بسیار مهم داشتیم که حالت رقابتی خوبی پیدا کرد که یکی انتخابات مجلس شورای اسلامی و خبرگان رهبری در سال ۱۳۹۴ بود که باوجود اتفاقاتی هم که افتاد و تخریبهایی هم که بود شاهد رای تاریخی حضرت آیت الله هاشمی رفسنجانی هم بودیم که رای بسیار بالایی در سال ۱۳۹۴ بود. شما گفتید که نقش احزاب در این چه بود؟ حالا از سال ۹۴ به بعد را توضیح میدهم برایتان. خب احزاب باید نقش خودشان را بازی کنند. جریانهای سیاسی باید نقش شان را بازی کنند تا مشارکت بالا برود چرا؟ چون احزاب تشکیل میشوند برای این که قدرت اجرایی را به دست بگیرند و حکمرانی بکنند. با این هدف میآیند. ولی متاسفانه در کشور بهای جدی به احزاب داده نمیشود. همان چیزی که گفتید و موضوع احزاب یکی از سوالات تان بود. در این ۷ ماه تا انتخابات باید روش تغییر بکند و به جریانهای سیاسی و احزاب مخصوصا در صدا و سیما و رسانههایی که از بودجههای عمومی استفاده میکنند اهمیت ویژهای داده بشود تا این مشارکت بالایی که شما دنبالش هستید شکل بگیرد.
نقش احزاب برای کارآمدی و مسئولیت پذیر ی مجلس بسیار مهم است
مجری: آقای دکتر جبلی ریاست محترم سازمان صدا و سیما تاکید کردند که در انتخابات فضای بی طرف و یک فضا مبتنی بر رقابت برای همه نیروهای سیاسی قرار است شکل بگیرد در سازمان صدا و سیما. اجرا و فراهم کردن یک فضای سیاسی بی طرف در عین این که رقابت در آن است نیازمند این است که چه امکاناتی فراهم شود؟
محسن هاشمی: شما میدانید که از اول انقلاب تا به حال اگر بروید در بایگانی جایی که احزاب ثبت میشوند حدود ۴۰۰ حزب ثبت شده آمدند و رفتند و بی رونق شدند و از بین رفتند. الان فکر کنم هنوز اسم ۱۳۰ تا ۱۴۰ حزب آن جا باشد که هنوز تاسیس شدند، ولی باز هم بی رونقند. تنها از این ۴۰۰ حزب چیزی حدود ۴۰ حزب عضو خانه احزابند. شاید هم کمتر که براساس تقسیم بندی اصلاح طلبان، اصولگرایان، مستقلین و معتدلین دارند فعالیت میکنند؛ لذا آقای متکی تشریف آوردند این جا صحبت کردند. جلسهای که در این چهار ماه باید زودتر گذاشته میشد. همان طور که مقام معظم رهبری فرمودند باید راهبردی عمل میشد. جریانهای سیاسی وظیفه شان این است که در انتخابات شرکت کنند، فعال بشوند. خب باید با خانه احزاب جلسه گذاشته میشد، ازشان خواسته میشد که چه کار کرد؟ نه اینکه کلید شروع انتخابات زده شده و تازه جناب آقای جبلی بیایند بگویند ما قصدمان این است که مشارکت را بالا ببریم. باید این کارها قبل از این که من بخواهم بگویم خود صدا و سیما بگوید. الان صدا و سیما هم با یک عمل انجام شده مواجه شد. چون فکر نمیکرد که یک دفعه کلید به این سرعت بخورد. ولی حالا دیر نشده و بالاخره شش، هفت ماه تا انتخابات هست و لازم است که ما از این خانه احزاب و احزابی که در این جریانهای سیاسی که آن جا فعالند با جلساتی ازشان بخواهیم که چگونه عمل کنند که جریانهای سیاسی و احزاب بتوانند در انتخابات مشارکت را بالا ببرند و به اهداف سیاسی خودشان برسند. البته میدانید یک مشکل جدی وجود دارد از اول انقلاب هم تا الان، ساختار نظام ولایی یک مقدار با خود وجود احزاب همگون نیست و متاسفانه در طول این چهل و چند سال این مشکل بررسی نشده، ضعف هایش درنیامده که طوری شود که احزاب بتوانند خودی نشان بدهند. آن وظایف شان که آموزش نیروهای نخبه برای حکمرانی در کشور را انجام بدهند؛ لذا احزاب مان، چون ضعیفند، اگر هم به میدان بیایند نمیتوانند آن ۱۴ کمیسیون تخصصی که الان در مجلس وجود دارد و با نخبگان آموزش دیده میتواند کارآمد بشود را پوشش بدهند؛ لذا در این مورد هم باید به نظرم صدا و سیما و همه اجزایی که در انتخابات الان فعالند عمل کنند که احزاب بتوانند لیستهایی بدهند که نخبگانی در آن وجود داشته باشد که البته یک مقدار هم دیر شده است. چون باید همه بروند، سمت ما هم الان شروع شده که بعد که وارد مجلس میشوند بتوانند در کمیسیونهای چهارده گانهای که آن جاست طوری فعالیت کنند که قوانین و لوایح را درست بررسی کنند. این کارآمدی مجلس بسیار مهم است و نقش احزاب برای این که مجلس کارآمد بشود و مسئولیت پذیر باشند بسیار مهم است، ولی خب به این موضوع آن طور که باید توجه نشده.
مجری: آقای مهندس هاشمی از شما اجازه میخواهم یک گزارش تصویری ببینیم و برگردیم.
محسن هاشمی: بگذارید نظریه سوم را بگویم بعد آن را پخش کنید. ببینید دو قطعه از تاریخ انتخابات را گفتم. قطعه سوم از سال ۹۶ به بعد بود که دو انتخابات سال ۱۳۹۸ و ۱۴۰۰ را برگزار کردیم. آن نظریه زینتی بودن که آن جا گفتم متاسفانه در این دو انتخابات به نحوی حاکم شد و به همین دلیل بود که ما شاهد کاهش رقابت و مشارکت حتی نسبت به دورههای قبل بودیم به صورت خیلی جدی. به نحوی که در این انتخابات یعنی مجلس فعلی -مجلس یازدهم- در تهران فقط ۲۵ درصد واجدین شرایط شرکت کردند و در انتخابات ریاست جمهوری اخیر فقط ۴۲ درصد رای صحیح داشتیم و ۵۸ درصد مردم با رای ندادن یا رای باطله خودشان را نشان دادند. در نتیجه میبینید که اگر ما درست عمل نکنیم باعث تضعیف جدی نظام میشویم و باید منویاتی که ولایت فقیه برای انتخابات امسال در نظر گرفته اند مدنظرمان باشد.
مجری: بسیار خب، آقای دکتر جبلی صحبتهایی درخصوص ایجاد یک فضای بی طرف و البته کاملا رقابتی داشتند. تصاویر این صحبتها را ببینیم و برگردیم نظر آقای مهندس هاشمی را در این خصوص بشنویم.
محسن هاشمی: من دارم به شما راهکار میدهم که چه جوری انتخابات پرشور بشود وگرنه من بیایم بنشینم این جا تاکید کنم چه فایدهای دارد؟ به نظرم میآید که همان منویاتی که آقای جبلی دارند را میگویم حالا یک ذره با زبان خودم.
مجری: در سیاستهای کلی رهبری آن بند تبلیغات صدا و سیما گفته که همه از امکانات بصورت برابر استفاده کنند. پیشنهادتان چیست؟
محسن هاشمی: شما باید بیایید با خانه احزاب بنشینید. ما هم عضو خانه احزاب هستیم. همین الان چهل تا حزب آن جاست. یک جلسه آقای جبلی دعوت کنند. الان با این پیش ثبت نامی یک جوری جریانهای سیاسی را کنار گذاشتند.
محسن هاشمی: دیدم چند دفعه دیدم این را دیدم.
مجری: بخشی از بیانات رهبر معظم انقلاب اسلامی را درباره اهمیت موضوع مشارکت در انتخابات دیدیم و شنیدیم.
محسن هاشمی: این سخنان واقعا سخنان ارزشمندی است و به نظرم کار را برای صدا و سیما و تمام دست اندرکاران انتخابات بسیار سخت میکند. حتی گروههای افراطی که چنین نظری را که ایشان به آنها میگوید باید به سمتی ببرند که این اتفاقی که مدنظر ایشان است حتما بیفتد. من در بحثم وقتی جلوتر میرویم در مورد موضع گروهها و افراد نسبت به شرکت در انتخابات حرفهایی دارم که خیلی تطبیق میکند با همین صحبتهای مقام معظم رهبری که ان شاء الله آن جا میگویم. ولی برای اینکه حرف قبلی ام را تکمیل کرده باشم فقط میخواهم مقایسهای بکنیم که کاهش مشارکت دقیقا مشخص شود. ببینید اگر انتخابات مجلس اخیر را مقایسه کنید با انتخابات شورای شهر سال ۱۳۹۶ که من خودم در آن انتخابات شرکت کردم. رای من به عنوان سرلیست اصلاح طلبان و شاید هم فرزند آیت الله هاشمی رفسنجانی یک میلیون و ۷۵۰ هزار رای بود که رای بی سابقهای بود. این رای حدود ۳۰ درصد بیشتر از رای آقای قالیباف است به عنوان رئیس مجلس که تازه در یک حوزه بزرگ تری از حوزه تهران انتخابات برگزار شده و اگر به متوسط رای نمایندگان مجلس یازدهم را شما نگاه کنید میبینید کمتر از متوسط شان یعنی کمتر از ۲۰۰ هزار رای است. یعنی نمایندگان با حدود ۱۵ درصد رای واجدین شرایط به مجلس رفتند. به این دلیل که با دید «انتخابات زینتی» انتخابات برگزار شد و لازم است که همین صحبتهای مقام معظم رهبری مدنظر قرار بگیرد تا ما یک انتخابات رقابتی و پرشور را انشاء الله داشته باشیم.
مجری: یک گزارش دیگر ببینیم برمی گردیم بازهم به نظرات آقای مهندس محسن هاشمی.
محسن هاشمی: هنوز که من صحبت نکردم. بعدا اینها را میبینم. شما روش تان را در طول این چهار پنج دوره تغییر دادید. همه این برنامههای گذشته را از روز اولی که این برنامه شروع شد دیده ام. اصلا این جوری نبود که یکی بگوید هی قطع کند. مثلا ۲۰ دقیقه آقای باهنر صحبت کرد هیچی گفته نشد. من بر این مبنا صحبت هایم را درست کردم و اگر به من گفته بودید سوالها این است میرفتم بر مبنای آن عمل میکردم. قبلش آقای احدی هم این جوری نبود. حالا اشکال ندارد بگذارید من صحبت هایم را جمع بندی کنم، روی آن سوال بگذارید. شما حرف هایتان را بزنید من باید اینهایی که نوشتم را بگویم حالا شما هر جور که میخواهید بگویید.
اگر گروه های سیاسی به وعده های خود در انتخابات عمل کنند امید و مشارکت مردم بالا می رود
مجری: میخواهید شما به من محور بدهید من پرسش کنم.
محسن هاشمی: صحبت نکنید، من یک ربع صحبت کنم. چه کار دارید؟ هی دلیل ندارد وسط حرفم بپرید. هر جا صحبت هایم تمام شدم در خدمتم. من کلی فکر کردم براساس اینکه خواستم یک حرکت جدی برای مشارکت بالای مردم در انتخابات شکل بگیرد. گروههای سیاسی تقویت شوند، فکر کنند که جدی است و بیایند میدان. منظورم این بوده و گر نه هیچ منظور دیگری ندارم.
داشتم میگفتم مشارکت پایین اتفاق افتاد. البته خوشبختانه به نظر میرسد که با حوادث خشنی که ما سال گذشته داشتیم بخشهایی از نظام از جمله برخی از دستگاههای امنیتی و نظارتی به این نتیجه رسیدند که یکی از دلایل شلوغ شدن و این شورش خیابانی و اعتراضات مردمی خلوت شدن صندوقهای رای بوده. این نظر امنیتی هاست. نظر من نیست. میگویند زمانی که مردم از تغییر سیاستها به وسیله شرکت در انتخابات ناامید میشوند سعی میکنند که حرف شان را در کف خیابان بزنند و با شعار نظرشان را به مسئولین برسانند. اگر ما میخواهیم مساله اعتراضات و این شورشها را حل کنیم باید کشور را ایمن کنیم. باید به رونق انتخابات و مشارکت بیشتر کمک کنیم. همین نظری است که رهبر انقلاب داشتند و همین که شما الان پخش کردید. البته این حرف، حرف بسیار درستی است. تکرار هم شد، ولی به نظر میآید روشی که برای بالابردن مشارکت در پیش گرفته شده روش کارآمدی نیست و آن نتیجهای که رهبری انقلاب دنبالش هستند با این روش به دست نمیآورید و باید در شیوههای عمل در انتخابات تغییراتی ایجاد کنیم و حرفهای کلیشهای مانند همین سوالاتی که شما میکنید نپرسید. سوالهای تکراری که بارها در هر انتخابات تکرار شده مردم شنیده اند. برویم به سمت این که صندوقهای رای را به حالتی دربیاوریم که مردم با علاقه مندی به سمتش بیایند. چراکه مردم الان دیگه به اشخاص خیلی نگاه نمیکنند. مردم به عملکردها نگاه میکنند. به کارآمدی نگاه میکنند و اگر احساس کنند امیدی ایجاد شد حتما پا به میدان میگذارند. این جوری خدمت تان میخواهم بگویم که اگر ما روش اجرا را کارآمد نکنیم، حتی اگر فرض کنیم که جبهه اصلاحات که جای خودش بیاید میدان حتی اگر شخص آقای خاتمی بیاید یک لیست خودش بدهد، حتی آقای موسوی بیاید الان لیست بدهد، باز احتمالا مردم نیایند و مشارکت نکنند. پس باید برویم به سمت این که تاثیرگذاری نهادهایی مثل مجلس و وزارت کشور و ساختارهایی که همین الان وجود دارد طوری عمل کنند که باعث مشارکت بالا بشود و منویاتی که مدنظر مقامات عالی کشور است ان شاء الله اجرا شود و میدانید که یکی از مسایل بسیار مهم این است که مردم حس کنند که این امکان وجود دارد که گروههای سیاسی که میآیند و وعدههایی که میدهند بتوانند به وعده هایشان عمل کنند. اگر این احساس باز به مردم دست بدهد که میآیند صحبت میکنند. وعدههایی میدهند و عمل نمیکنند. باز باعث پایین آمدن مشارکت میشود. همین طور که میبینید حتی برای دولت جناب آقای رئیسی همین الان این اتفاق افتاده و وعدههایی که ایشان داده بعضا نتوانسته اجرا کند و به نتیجه نرسیده. حتی بخشی از اصولگراهایی که به ایشان رای دادند الان دچار ناامیدی شدند و میتوانند همین اصولگراهایی که همیشه در انتخابات شرکت میکردند در انتخابات شرکت نکنند. حالا چه دلایلی دارد که ایشان نتوانسته اینها باید برای مردم تبیین شود و امید داده شود که مردم بتوانند در انتخابات شرکت کنند و با علاقه وارد انتخابات بشوند که برای جمهوری اسلامی این بسیار مهم است. یعنی این سوال پیش میآید خب باید چکار بکنیم که این اتفاق بیفتد؟ به نظرم میآید در این مورد اگر میخواهید شما سوالتان را مطرح کنید. من مسیر را هدایت کنم شما سوال کنید.
انتخابات آزاد مسیر واقعی حل مشکلات است باید کاری بکنیم که نیروها و جریانهای سیاسی با علاقه به میدان بیایند تا انتخابات رونق بگیرد
مجری: راهکار و پیشنهاد بدهید.
محسن هاشمی: به نظرم گام نخست تغییر در ساختار فعلی است. ساختار فعلی انتخابات هفت ماه هم فرصت است. من یادم میآید که آیت الله هاشمی رفسنجانی ۴۰ سال پیش شاید ۴۰ و چند سال پیش در انتخابات مجلس شرکت کردند. توسط شورای نگهبان و آیت الله جنتی که البته ۱۰ سال هم از ایشان بزرگتر بودند تایید صلاحیت شدند. الان هم میدانید حدود ۷ سال است متاسفانه ایشان فوت کرده اند. خب اخیرا آیت الله جنتی با ۱۰۰ سال سن دوباره منصوب شدند به ریاست شورای نگهبان. خب این یک حالتی برای مردم ایجاد میکند که انگار قرار نیست هیچ تغییری اتفاق بیفتد. خود همین عدم تغییر یا اینگونه نگاه به مسایل باعث میشود که مشارکت کم شود. در نتیجه ما اگر کاری میخواهیم انجام بدهیم باید تصمیماتی بگیریم. البته میدانید که در شورای نگهبان به نظرم آیت الله جنتی از بعضی از اعضای موجود هم میانه روتر هستند. یعنی کسانی هستند که آیت الله جنتی مجبورند آنها را کنترل کنند که تندروی ایجاد نشود. در نتیجه اگر ما این حس را در ساختار انتخابات ندهیم و آقای جبلی مثلا ۱۰ تا از این صحبتها کند چه تاثیری در مشارکت مردم میگذارد؟ چون مردم میبینند ساختار همان ساختار است و قرار نیست تغییری اتفاق بیفتد. چون نتیجه خوبی هم نگرفته اند در نتیجه سطح مشارکت میتواند پایین بیاید. اگر ما علاقه مندیم به نظام مان و اگر دل مان میخواهد که منویات رهبر انقلاب اجرا شود باید به فکر حرکتهای واقعی باشیم که مشارکت در حد ۹۰ درصدی که مدنظر است بالا بیاید. اگر یادتان باشد اولین انتخاباتی که در جمهوری اسلامی برگزار شده مشارکت بالای ۹۵ درصد بوده. مشارکت برای همه پرسی. ما ریاست جمهوری انتخاباتی داشتیم که ۸۵ درصد مردم در انتخابات شرکت کردند و چطور شده انتخاباتی برای مجلس برگزار میکنیم که ۲۵ درصد در تهران شرکت میکنند. بعد آن موقع میخواهیم بنشینیم این ۲۵ درصد تهران را بیاوریم برسانیم به ۵۰ درصد ۵۵ درصد ۶۰ درصد؟! خب خیلی کار میبرد؟ کار سختی نیست. این همه بودجه و این همه تلاش و مثلا حضور جنابعالی و بنده و همه نیروها در صحنه و همه نیروهای جریانهای سیاسی و مردم بعد نتیجهای که میخواهیم متاسفانه نگیریم. خب این برای نظام به هیچ وجه خوب نیست؛ لذا من اینجا تعبیر انتخابات آزاد را که آیت الله هاشمی مطرح کردند به عنوان مسیر واقعی حل مشکل مطرح میکنم. همان طور که گفتم این را هم باید بگویم که ایشان هیچ وقت با انتخابات قهر نکرد. یعنی در طول این مدت حتی خودشان ردصلاحیت شدند، ولی از انتخابات قهر نکردند. جالب است ما مثلا کسی مثل آیت الله هاشمی را در انتخابات رد صلاحیت میکنیم، اما ایشان میآیند میدان و میگویند مردم بیایید شرکت کنید و جالب است که همین انتخاباتی که خودشان رد میشوند را به صورتی در درون انتخابات برنده اند. یعنی اثرگذارند. پس باید کاری بکنیم که نیروها و جریانهای سیاسی با چنین علاقهای به میدان بیایند و این باعث میشود که مردم در انتخابات شرکت کنند. انتخابات رونق بگیرد و در نتیجه باید در این هفت ماه به همان نظریه نخست که جایگاه مشروعیت ساز را به رای مردم میدهد برگردیم و از جایگاه مقبولیت ساز و زینتی عبور کنیم و میدانید که به نظر میآید که بعضی از مسئولین و شاید هم بعضی از کسانی که در جریان بالا در حاکمیتند از وضعیت فعلی که مشارکت کم باشد راضیند. چرا که منافع شان را تامین میکند و در یک انتخابات بی رونق و خلوت خب برنده میشوند و حتما کسانی الان در کشورند که دنبال اینند که این انتخاباتی با مشارکت پایین دارد دوباره برگزار میشود و در انتخابات برنده میشوند و ما نباید بگذاریم این اتفاق بیفتد. چرا؟ چون دستور صریح مقام ولایت فقیه در کشورمان است بدون هیچ اغماضی. بعضی وقتها یادم است که گه گاهی آیت الله هاشمی رفسنجانی میگفتند، میگفتند مقام معظم رهبری میفرمایند من یک حرفی میزنم، ولی بعضیها میروند همان کاری که خودشان دل شان میخواهد میکنند و میآیند تفسیر به رای خودشان را میگذارند و آن عملی که لازم است و رای و نظر رهبری را انجام نمیدهند. اگر راه حل واقعی این است، ولی اگر بخواهید در مورد راههای کلیشهای هم میتوانم برایتان صحبت کنم اگر بخواهید! سوال بعدی را بپرسید؟
عده ای به دنبال این هستند که کارآمدی نظام لطمه بخورد تا مشارکت مردم کاهش یابد
مجری: اینها چه کسانی هستند؟
محسن هاشمی: امروز این سه موضع و نظر سیاسی نسبت به اجرای انتخابات وجود دارد موضع اولی موضعی است که جریان افراطی دارد که خودش را بی نیاز از رای اکثریت جامعه میداند و میخواهد حتی برخلاف نظر ولایت فقیه انتخابات را خلوت و بی رونق برگزار کند. این نظر که الان مشکل اصلی انتخابات در صحبتهای آقا هم هست و ایشان میفرمایند که بعضی میگویند چرا شما اینقدر میگویی انتخابات رونق، مشارکت، همین گروهند. ایشان منظورشان همین گروه است. گروه دوم جریانات اصلاحات و میانه روست که علاقهمند به نظام ست، ولی میخواهد که خود نظام به این نتیجه برسد که مصلحت نظام در رقابت و پر شور بودن انتخابات است و بنابراین الان در شرایطی قرار گرفتیم که دیگر گدایی صلاحیت نمیکنیم. یعنی مثلا در انتخابات قبلی یک دفعه آیت الله هاشمی رفسنجانی با این همه سابقه و سران سه قوه و مجمع تشخیص مصلحت نظام ردصلاحیت میشود. میرسیم به انتخابات ریاست جمهوری این دوره و مثلا آقای لاریجانی رئیس مجلس ردصلاحیت، آقای جهانگیری معاون اول ردصلاحیت، حتی آقای احمدی نژاد رئیس جمهور ردصلاحیت میشود. خب این گروه الان چه میکنند؟ شما بروید بگویید. آقای جهانگیری، آقای لاریجانی اینها نمیآیند که گدایی صلاحیت بکنند. خود من هم کسی بودم که ردصلاحیت شدم. حالا فرض کنید رد دصلاحیتم اصلا درست (خنده). ولی این افراد گروه دوم که دل شان میخواهد انقلابشان، دولت شان، کشورشان پویا بشود. مشکلاتش حل شود، ولی دیگر الان حاضر به گدایی صلاحیت نیستند؛ لذا میبینید که این گروه دوم صبر و سکوت را پیش گرفتند و تا به حال هم توصیهای هنوز برای شرکت در انتخابات از هیچ کدام از اینها شما نشنیدید. البته یک مقدار هم هول شدند. چون یک دفعه انتخابات زنگش زده شد. موضع سوم که موضع تفریطی هاست. اینها عمدتا به دنبال براندازیند. همینهایی که در همین صحبتهای مقام معظم رهبری میفرمایند که اینها دوست دارند که فقط ده درصد مردم در انتخابات شرکت کنند، نود درصد شرکت نکنند. اینها همین هایند. اگر چه بخشی از مردم ممکن است با این جریان هم همراهی کنند، اما اکثر جامعه این کار را نخواهند کرد. چون نسبت به نتیجه و رهبری این جریان برانداز هیچ اطمینانی ندارند و اختلافات رهبران آنها هم در خارج از کشور خودش را نشان داد که جایگاه جریان را به شدت تضعیف کرده و آن جایگاه را در ایران ندارند؛ لذا به نظرم در نتیجه جریان سوم که جریان تفریطی است تهدیدی برای نظام نیست، ولی تهدید اصلی همان افراطیونی است که مقام معظم رهبری بهشان اشاره دارند. چرا؟ چون آنها کشور را میبرند به سمت خودبراندازی. کشور را میبرند به سمت خودتحریمی. همین موضوعی است که دلسوزان نظام هی میخواهند بگویند، مقام معظم رهبری هم در صحبت هایشان گفتند. این صحبتها برای چه زمانی بود که گذاشتید؟ چه تاریخی بود؟ مثلا برای چند ماه پیش است و روی این مورد اصلا صدا و سیما هیچ کاری نکرد. خیلی از موارد ایشان صدها بار صحبت شده، ولی روی همین مورد صحبتی نشده. خب خوب است الان، که صحبت شد روی آن کار شود. شما به خاطر دارید دو سال قبل در آخر دولت گذشته چه اتفاقی افتاد؟ برای اینکه مردم مشارکت کنند باید یک کم مشکلات اقتصادی شان حل شود. معیشت شان حل بشود. کارآمدی نظام خودش را نشان بدهد خب برجام مثلا آماده شده بود میتوانستند امضایش کنند. گفته شد حالا فعلا امضا نکنید و بگذارید در دولت بعد. دولت بعد یک سال طول کشید که صحبت کردند رسیدند به امضا. یک دفعه عدهای آمدند گفتند نه. حالا صبر کنید. یک، دو، سه ماه صبر کنید زمستان سخت بگذرد بعدا امضا میکنیم. بعد آن زمستان سخت نشد و الان این وضعیت را پیدا کردیم. اینها همان افراطیهایی هستند که نقش بازی میکنند که کارآمدی نظام اتفاق نمیافتد و در نتیجه مشارکت کم میشود. خب باید مواظب باشیم. یا اصلا همین موضوع حجاب را شما میبینید که الان موضوع حجاب.
مبارزه با افراط و تفریط از مبارزه با استعمار و مبارزه با استبداد بسیار سختتر است
مجری:، چون برجام را گفتید یک سوال بپرسم اگر خود شما نماینده مجلس بودید به برجام چه نظری داشتید؟
محسن هاشمی: حالا اینجا جای صحبت برجام نیست. اصلا موضوع در انتخابات است. اگر بخواهم در مورد برجام صحبت کنم باید دو ساعت صحبت کنم، اصلا نمیخواهم. گفتم که باید آن امضا میشد. نظرم این بود که باید آن امضا شود. نظرم را در یک کلمه گفتم. یا همین خود حجاب. این خودبراندازها با سیاسی کردن موضوع حجاب و عصبانی کردن مردم موجب شدند یک مساله اجتماعی و مذهبی به مبارزه سیاسی تبدیل شود. یادم است که هفده، هجده سالم بود در زمان انقلاب. پدرم مبارز انقلاب بود. خب اینها میخواستند در زمان شاه مبارزه کنند. کار بسیار سختی باید انجام میدادند. تعداد کمی مبارزه میکردند. الان مبارزه با نظام جمهوری اسلامی خیلی ساده شده. یک دختری مثلا روسریش را بردارد انگار دارد مبارزه با نظام میکند! خب بعد این اتفاقات میافتد. مبارزه سیاسی آن موقع سخت بود، الان مبارزه سیاسی را به راحتی با نظام فعال کردیم. نتیجه اش چی است؟ همین افراطی است که وجود دارد؛ لذا راهکارم این است که صدا و سیما و سخنرانان و تحلیل گران و بعضا ائمه جمعه باید در جهت مشارکت حداکثری حرکت کنند و مردم را در این وضعیت اقتصادی و مشکل معیشت و ناترازیها و تبعیضها ناامید و عصبانی نکنند که باعث عدم مشارکت نشود، این هم یک نکته دیگر است.
محسن هاشمی: آخرین جمله ام را بگویم. نکته بسیار مهمی که آیت الله هاشمی رفسنجانی این اواخر میگفتند و بعد از ۶۰ سال مبارزه به آن رسیده بودند این بود که میگفتند من قبل از انقلاب فکر میکردم که اگر با استبداد و استعمار مبارزه کنیم و پیروز بشویم، ریشههای مشکلات کشور حل میشود و با از بین بردن این دو تا ایران بهشت میشود. اما بعد از پیروزی انقلاب و حوادثی که رخ داد فهمیدیم مبارزه با افراط و تفریط از مبارزه با استعمار و مبارزه با استبداد بسیار سختتر است. به نوعی خود ایشان هم توسط جریانهای افراط و تفریطی دو بار ترور شدند. از فرقان و ترور سال ۷۲ بگیرید تا اینکه بارها ایشان ترور شخصیت شدند از طرف این گروه ها؛ لذا راه حل کشور این است که ما باید با افراط و تفریط مبارزه کنیم تا بتوانیم مشارکت را بالا بیاوریم. در نهایت نمیخواهم قضاوت کنم به یک سبکی. اینطور میخواهم بگویم که افراطیون و تفریطیون از هم جدا نیستند. اینها روی دو سکه اند و ممکن است بخشی از خودبراندازهایی هم که موجودند و خودتحریمیها نتیجه جریان نفوذ هم باشند و ما باید مواظب باشیم که نکند از خارج نفوذی دارد اتفاق میافتد که اینها میخواهند انقلاب را از طریق جهل و تندروی از بین ببرند. حالا اگر فرصت دارم حرفهای قشنگ دیگری هم دارم که برای شرکت در انتخابات است.
مجری: در حد دو دقیقه.
محسن هاشمی: به نظرم فرصت را بدهید، چون این جا میخواهم بگویم قهر از صندوقها درست نیست. ببینید اینجا حرفی است که شما دیگر خوب میپسندید این جا من را آوردید که
کم هزینه ترین و سریع ترین راه برای حضور مردم در اداره کشور انتخابات است
مجری: پخش شبکه خبر ۵ دقیقهای را، آقای مهندس هاشمی از ساعت ۵ دقیقه به ۱۹ کاملا تریبون را دست شما داده ام به شرطی که چند سوال هم من بپرسم.
محسن هاشمی: آره، آخرش بپرسید. روش و سیره آیت الله رفسنجانی قهر از صندوقها نبود. ایشان همیشه میگفتند که قهر از صندوقها درست نیست. چرا؟ چون میگفتند کم هزینهترین و سریعترین راه برای حضور اراده مردم در اداره کشور همین انتخابات است و مهمترین وظیفه شهروندی ماست. ولی نباید عدهای نظام را به سمت خودتحریمی پیش ببرند. مخصوصا با نسل جدیدی که الان در گام دوم ما با آن روبروییم، نباید کاری بکنیم که مردم فکر کنند که این انتخابات به صورت جدیدی مهندسی دارد میشود. اگر این حس بهشان دست بدهد دوباره مشارکت در حدی که ما میخواهیم نخواهد شد. الان خوشبختانه هفت ماه فرصت داریم و میتوانیم همه این مسایل را انشاء الله پیاده کنیم.
در آخر هم بگویم که امیدوارم مسیر کشور بتواند با انتخابات سالم، امن، رقابتی و با مشارکت بالا که همه آن را با تیتر انتخابات آزاد تشخیص میدهند و معرفی میکنند به توسعه کشور بپردازد و به سمت غنی شدن مردم برویم و رفاه به کشور بازگردد. متاسفانه میبینید که هنوز مسیر کشور به سمت فقر میرود و روز به روز وضع معیشت مردم بد میشود. میدانیم که با فقر و جهل و عقب ماندگی نه عدالت به دست میآید و نه عزت و نه الهام بخشی. چرا که حتی برای معرفی اسلام، ساختن ایرانی آباد و آزاد و معتدل لازم است و همه چیز برای این منظور در کشورمان وجود داد. اگر این کار را بکنیم، نفوذ ایران را در مسایل جهانی بالا میبریم. در داخل هم عدالت موردنظر را میتوانیم به دست بیاوریم. قطعا افراطیون عدالت اسلامی را نمیفهمند و نمیتوانند اجرا کنند و البته به نظرم عقیدهای هم به آن ندارند.
مجری: خیلی متشکرم از حضورتان در استودیو صف اول و صحبتهایی که درخصوص انتخابات داشتید.
محسن هاشمی: من هم یک تشکر ویژه میکنم و عذر میخواهم طوری صحبت کردم که وظیفه خبرنگاری تان را نتوانید خوب انجام بدهید و عذر میخواهم.
تفاوت در نحوه گزارش فارس، تسنیم و باشگاه خبرنگاران
نکته جالب این است که تاکنون بیشتر خبرگزاری ها و پایگاه ها خبری که این مصاحبه را پیاده کرده اند اصولگرا هستند. همچنین باشگاه خبرنگاران صدا و سیما از دو کلید واژه «آیت الله هاشمی رفسنجانی» و «اعتراضات» استفاده کرده است اما خبرگزاری فارس از «آقای هاشمی رفسنجانی» و «اغتشاشات»
باشگاه خبرنگاران نوشت:
رئیس شورای مرکزی حزب کارگزاران سازندگی ایران در یک گفتگوی تلویزیونی، راهحل افزایش مشارکت در انتخابات مجلس را مبارزه با افراط و تفریط عنوان کرد.
محسن هاشمی رفسنجانی رئیس شورای مرکزی حزب کارگزاران سازندگی ایران با حضور در برنامه صف اول شبکه خبر و در ارتباط با انتخابات مجلس شورای اسلامی اظهار کرد: ابتدا روز خبرنگار را گرامی میدارم. همانطور که میدانید خبرنگاری این طور تعریف میشود که دیدن و شنیدن و روایت برای مردم و دولت مردان. این کار در این جهت انجام میشود که هم به گوش دولت مردان برسد و مواردی که مشکل وجود دارد اصلاح کنند هم به گوش مردم برسد برای این که بفهمند چه اصلاحاتی را باید از دولتمردان بخواهند.
به رسانه ملی هم باید تبریک گفت به همین خاطر. باید یادی هم از شهدا و امام راحل داشته باشیم. میدانید که ما الان در نیمه دوم هستیم و نیمه دوم مرداد ما روزهای پرافتخاری را پشت سرگذاشتیم. در سال ۶۹ روزهایی که صدام حسین با نوشتن نامهای به آیت الله هاشمی رفسنجانی اعتراف کرد که ایران در دفاع مقدس به همه خواستههای خودش رسید و به صورتی این نیمه دوم مرداد روز پیروزی ایران در جنگ و دفاع مقدس است و به همین مناسبت بود که فرمانده محترم کل قوا مدال درجه یک فتح را به آیت الله هاشمی رفسنجانی دادند.
هاشمی گفت: همانطور که میدانید پیامبر اکرم (ص) میفرمایند که دوست تو کسی است که با تو سخن در راستی و حقیقت بگوید و نه این که دائم تصدیقت کند یا تاییدت کند و قطعا امثال بنده و دلسوزانی که در کشور فعالیت میکنند هدف شان از حضور در این گونه مصاحبهها یا برنامهها این است که کمکی به پایداری جمهوری اسلامی بکنند و امیدوارم که مورد مقبول مردم هم واقع شود.
کشور احتیاج به یک انتخابات رقابتی دارد
هاشمی ادامه داد: الان بر همگان روشن شده که کشور احتیاج به یک انتخابات رقابتی و با مشارکت بالا دارد و میدانید برای این اتفاق کشور احتیاج به یک مجلس متکثر و ملی و فراگیر و کارآمد دارد. یعنی مجلس باید چنین خصوصیاتی را پیدا کند و اگر چنین خصوصیاتی پیدا کند میتواند خیلی از مشکلات کشور را حل کند. چون جایگاهی است که اگر تصمیمات دقیق گرفته بشود تاثیر آن در مدیریت کشور بسیار بالاست.
وی ادامه داد: هرچند رهبری فرمودند که برنامههای راهبردی را باید عملی کنیم. تا به حال به آن عمل نشده است. مطمئنا همان طور که گفته شد مقامات عالی کشور به دنبال یک انتخابات همراه با سلامت، امنیت، رقابت و مشارکت بالا هستند.
محسن هاشمی درباره مشکلات پیش ثبت نام انتخابات گفت: نمیخواهم درباره ابعاد پیش ثبت نام صحبت کنم که مثبت است یا خیر. اما اینکه یک دفعه و ناگهانی این اعلام شد و جریانهای سیاسی آن حلقه تصمیم گیری شان به شدت تنگ شد و در شرایطی قرار گرفتند که آمادگی ثبت نام نیروهایشان را ندارند چندان خوش آیند نبود.
حضور جریانهای سیاسی با برنامه دقیق موجب مشارکت بالای مردم در انتخاب میشود
هاشمی افزود: حرکت مردمی ایجاد شد شاید هم گفته شد همه بروند ثبت نام کنند ثبت نامها هم احتمالا زیاد میشود. ولی جریانهای سیاسی را در تنگنا قرار داد. یعنی حلقهای که دارند روی آن کار میکنند تنگ شد و خود همین باعث میشود که یک جوری انتخابات شکل کنکور بخودش میگیرد. اطلاعیه میدهند که همه بروید ثبت نام کنید، در صورتی که آن چیزی که مشارکت بالا را در انتخابات ایجاد میکند حضور جریانهای سیاسی با برنامه ریزی دقیق است و این حرکت سریع که در عرض دو سه هفته گفتند مجلس تصویب کرد و شورای نگهبان تایید کرد و حالا انتخابات کلیدش خورد پس از شانزدهم، چیزی در حدود هفت هشت روز فرصت ایجاد شد که گروههای سیاسی تصمیم بگیرند که چگونه بروند ثبت نام افراد موثرشان را انجام بدهند. کار سختی است. قبول کنید اصولا اکثر جریانهای سیاسی فرض شان این بوده که انتخابات مثلا از آخر شهریورو مهرماه کلید میخورد و در حال برنامه ریزی بودند. یک دفعه مواجه شدند با یک «پیش ثبت نام» که همه دارند بحث میکنند.
وی افزود: می دانید که سه نگاه در کشور درباره انتخابات و رای مردم و نگاهها به نحوه اداره نظام وجود داشته. میخواهم این سه نگاه را خدمت تان بگویم و کاری به کارآمدی ندارم. نگاه اول نگاهی است که آیاتی مثل مرحوم نایینی، امام خمینی (ره)، آیت الله خامنهای و آیت الله هاشمی رفسنجانی، تعداد زیادی از علما و نخبگان کشور داشتند و این نظریه را تایید میکردند که حتی اگر نظام اسلامی براساس این فکر که میخواهد اجرای احکام اسلامی را انجام بدهد شکل بگیرد و حمایت اکثریت مردم را نداشته باشد این نظام نامشروع است. پس داشتن یک اکثریت مشروعیت میآورد برای نظام و بسیار مهم است. این تفکر نگاه اولی بوده که سالها در جمهوری اسلامی بهش عمل شد و نتایج بسیار خوبی گرفته شد. نگاه دوم که میشود گفت بخشی از علما و احتمالا بخشی از مدرسین حوزه علمیه قم یا بخشی از اعضای شورای نگهبان به آن اعتقاد داشتند و دارند نقش مردم را در این حد نمیبینند در ایجاد مشروعیت برای نظام. آنها میگویند حضور مردم ایجاد یک مقبولیت میکند. یعنی به جای داشتن مشروعیت برای نظام به دنبال یک مقبولیت هستند. میگویند خود نظام ولایت فقیه خود به خود یک نظام مشروعی است. حالا اگر بتوانیم و رای مردم را هم داشته باشیم برای اداره و کارآمدی خودمان نیازمند به این رای ایم و این مقبولیت بیشتری برای نظام ایجاد میکند؛ لذا در یک دورهای از این مشروعیت رفتیم به سمت مقبولیت. متاسفانه در سالهای بعد نگاه سومی شکل گرفت برای انتخابات و مشروعیت نظام که این نگاه میگوید که نظر اکثریت جامعه نه در سطح مشروعیت و نه در سطح مقبولیت لازم نیست.
سه نگاه موجود به مشروعیت نظام از نظر محسن هاشمی
نسبت به مشروعیت نظام سه نگاه وجود دارد. نگاه اول نگاهی است که آیاتی مثل مرحوم نایینی، امام خمینی(ره)، آیت الله خامنه ای و آیت الله هاشمی رفسنجانی، تعداد زیادی از علما و نخبگان کشور داشتند و این نظریه را تایید می کردند که حتی اگر نظام اسلامی براساس این فکر که می خواهد اجرای احکام اسلامی را انجام بدهد شکل بگیرد و حمایت اکثریت مردم را نداشته باشد این نظام نامشروع است. پس داشتن یک اکثریت مشروعیت می آورد برای نظام و بسیار مهم است. این تفکر نگاه اولی بوده که سال ها در جمهوری اسلامی بهش عمل شد و نتایج بسیار خوبی گرفته شد. نگاه دوم که می شود گفت بخشی از علما و احتمالا بخشی از مدرسین حوزه علمیه قم یا بخشی از اعضای شورای نگهبان به آن اعتقاد داشتند و دارند نقش مردم را در این حد نمی بینند در ایجاد مشروعیت برای نظام. آن ها می گویند حضور مردم ایجاد یک مقبولیت می کند. یعنی به جای داشتن مشروعیت برای نظام به دنبال یک مقبولیت هستند. می گویند خود نظام ولایت فقیه خود به خود یک نظام مشروعی است. حالا اگر بتوانیم و رای مردم را هم داشته باشیم برای اداره و کارآمدی خودمان نیازمند به این رای ایم و این مقبولیت بیشتری برای نظام ایجاد می کند. لذا در یک دوره ای از این مشروعیت رفتیم به سمت مقبولیت. متاسفانه در سال های بعد نگاه سومی شکل گرفت برای انتخابات و مشروعیت نظام که این نگاه می گوید که نظر اکثریت جامعه نه در سطح مشروعیت و نه در سطح مقبولیت لازم نیست. در حدی لازم است که یک زینتی برای نظام باشد. خب این فکر در بعضی از علما ایجاد شد. من نمی خواهم نام ببرم و اطرافیان شان این را هم تبلیغ می کردند. می گویند نظام ولایت فقیه احتیاج به این رای اکثریت ندارد، ولی به عنوان زینت خوب است که مورد استفاده قرار بگیرد و هر چهار سال یکبار یا دو سال یکبار مردم بیایند و رای بدهند و به عنوان زینت نظام از این امر استفاده بشود. خب اگر از این جا سوال دارید می توانید به انتخابات گذشته بپردازیم. الان می توانیم در مورد انتخابات گذشته صحبت کنیم. اگر بخواهیم به انتخابات در حدود ۴۴ یا ۴۵ سال گذشته در جمهوری اسلامی نگاه کنیم کارکرد این نظریاتی که در بالا گفتم نسبت به انتخابات را خوب می بینیم و لازم است ما یک آسیب شناسی دقیقی به ۳۹ انتخاباتی که در گذشته داشتیم داشته باشیم که بتوانیم این چهلمین انتخابات را، -این انتخابات مجلس دوازدهم را-، چهلمین انتخابات را به عنوان یک انتخابات بسیار عالی در سطح بالا همان طوری که مقامات ارشد کشور خواستند برگزار کنیم.
باید آسیبشناسی دقیقی نسبت به ۳۹ انتخابات گذشته انجام شود
وی افزود: در نگاه سوم نقش رای مردم و نظر اکثریت جامعه را نه در سطح مشروعیت و نه در سطح مقبولیت درنظر میگیرند. بلکه در حد یک زینت برای نظام درنظر میگیرند. میگویند نظام ولایت فقیه احتیاج به این رای اکثریت ندارد، ولی به عنوان زینت خوب است که مورد استفاده قرار بگیرد و هر چهار سال یکبار یا دو سال یکبار مردم بیایند و رای بدهند و به عنوان زینت نظام از این امر استفاده بشود. خب اگر از این جا سوال دارید میتوانید به انتخابات گذشته بپردازیم. الان میتوانیم در مورد انتخابات گذشته صحبت کنیم. اگر بخواهیم به انتخابات در حدود ۴۴ یا ۴۵ سال گذشته در جمهوری اسلامی نگاه کنیم کارکرد این نظریاتی که در بالا گفتم نسبت به انتخابات را خوب میبینیم و لازم است ما یک آسیب شناسی دقیقی به ۳۹ انتخاباتی که در گذشته داشتیم داشته باشیم که بتوانیم این چهلمین انتخابات را به عنوان یک انتخابات بسیار عالی در سطح بالا همان طوری که مقامات ارشد کشور خواستند برگزار کنیم. ما خودمان یا خانواده مان میدانید از کسانی بودیم که آیت الله هاشمی رفسنجانی شاید بیش از ۱۳ بار در انتخابات شرکت کردند. از اعضای خانواده هم دو سه بار شرکت کردند. مجموعا شاید چیزی در حدود پانزده، شانزده بار در انتخابات شرکت کردیم. در بعضی از انتخابات هم باختیم و باختند و رای لازم را نیاوردند. ولی از آن طرف هم در همه انتخابات هم شرکت کردیم و رای دادیم و اگر دارم این جوری صحبت میکنم براساس دلسوزی برای نظام است. برای رسیدن به یک مشارکت بالاست.
هاشمی ادامه داد:احزاب باید نقش خودشان را بازی کنند. جریانهای سیاسی باید نقش شان را بازی کنند تا مشارکت بالا برود چرا؟ چون احزاب تشکیل میشوند برای این که قدرت اجرایی را به دست بگیرند و حکمرانی بکنند. با این هدف میآیند. ولی متاسفانه در کشور بهای جدی به احزاب داده نمیشود. همان چیزی که گفتید و موضوع احزاب یکی از سوالات تان بود. در این ۷ ماه تا انتخابات باید روش تغییر بکند و به جریانهای سیاسی و احزاب مخصوصا در صدا و سیما اهمیت ویژهای داده بشود تا این مشارکت بالایی که دنبالش هستیم شکل بگیرد.
سخنان رهبر معظم انقلاب درباره اهمیت مشارکت در انتخابات سخنان ارزشمندی است
محسن هاشمی درباره فضای سیاسی بی طرف در بحث انتخابات اظهار کرد: شما میدانید که از اول انقلاب تا به حال اگر بروید در بایگانی جایی که احزاب ثبت میشوند حدود ۴۰۰ حزب ثبت شده آمدند و تنها از این ۴۰۰ حزب چیزی حدود ۴۰ حزب عضو خانه احزابند. شاید هم کمتر که براساس تقسیم بندی اصلاح طلبان، اصولگرایان، مستقلین و معتدلین دارند فعالیت میکنند. همان طور که مقام معظم رهبری فرمودند باید راهبردی عمل میشد. جریانهای سیاسی وظیفه شان این است که در انتخابات شرکت کنند، فعال بشوند. خب باید با خانه احزاب جلسه گذاشته میشد، ازشان خواسته میشد که چه کار کرد؟ ولی حالا دیر نشده و بالاخره شش، هفت ماه تا انتخابات هست و لازم است که ما از این خانه احزاب و احزابی که در این جریانهای سیاسی که آن جا فعالند با جلساتی ازشان بخواهیم که چگونه عمل کنند که جریانهای سیاسی و احزاب بتوانند در انتخابات مشارکت را بالا ببرند و به اهداف سیاسی خودشان برسند. در این مورد هم باید به نظرم صدا و سیما و همه اجزایی که در انتخابات الان فعالند عمل کنند که احزاب بتوانند لیستهایی بدهند که نخبگانی در آن وجود داشته باشد که البته یک مقدار هم دیر شده است.
محسن هاشمی در ارتباط با سخنان رهبر معظم انقلاب اسلامی را درباره اهمیت موضوع مشارکت در انتخابات گفت: این سخنان واقعا سخنان ارزشمندی است و به نظرم کار را برای صدا و سیما و تمام دست اندرکاران انتخابات بسیار سخت میکند. من در بحثم وقتی جلوتر میرویم در مورد موضع گروهها و افراد نسبت به شرکت در انتخابات حرفهایی دارم که خیلی تطبیق میکند با همین صحبتهای مقام معظم رهبری که ان شاء الله آن جا میگویم.
وی افزود:اگر میخواهیم مساله اعتراضات و را حل کنیم باید کشور را ایمن کنیم. باید به رونق انتخابات و مشارکت بیشتر کمک کنیم. همین نظری است که رهبر انقلاب داشتند. البته این حرف، حرف بسیار درستی است. تکرار هم شد، ولی به نظر میآید روشی که برای بالابردن مشارکت در پیش گرفته شده روش کارآمدی نیست.
مردم به عملکردها نگاه میکنند
وی ادامه داد: باید در شیوههای عمل در انتخابات تغییراتی ایجاد کنیم برویم به سمت این که صندوقهای رای را به حالتی دربیاوریم که مردم با علاقه مندی به سمتش بیایند. چراکه مردم الان دیگه به اشخاص خیلی نگاه نمیکنند. مردم به عملکردها نگاه میکنند. به کارآمدی نگاه میکنند و اگر احساس کنند امیدی ایجاد شد حتما پا به میدان میگذارند. پس باید برویم به سمت این که تاثیرگذاری نهادهایی مثل مجلس و وزارت کشور و ساختارهایی که همین الان وجود دارد طوری عمل کنند که باعث مشارکت بالا بشود و منویاتی که مدنظر مقامات عالی کشور است ان شاء الله اجرا شود و میدانید که یکی از مسایل بسیار مهم این است که مردم حس کنند که این امکان وجود دارد که گروههای سیاسی که میآیند و وعدههایی که میدهند بتوانند به وعده هایشان عمل کنند. اگر این احساس باز به مردم دست بدهد که میآیند صحبت میکنند. وعدههایی میدهند و عمل نمیکنند. باز باعث پایین آمدن مشارکت میشود.
ساختار فعلی انتخابات باید تغییر کند
رئیس شورای مرکزی حزب کارگزاران سازندگی ایران درباره راهکارهای حل این موضوع گفت: به نظرم گام نخست تغییر در ساختار فعلی است. ساختار فعلی انتخابات هفت ماه هم فرصت است. اگر ما علاقه مندیم به نظام مان و اگر دل مان میخواهد که منویات رهبر انقلاب اجرا شود باید به فکر حرکتهای واقعی باشیم که مشارکت در حد ۹۰ درصدی که مدنظر است بالا بیاید. اگر یادتان باشد اولین انتخاباتی که در جمهوری اسلامی برگزار شده مشارکت بالای ۹۵ درصد بوده. مشارکت برای همه پرسی. ما ریاست جمهوری انتخاباتی داشتیم که ۸۵ درصد مردم در انتخابات شرکت کردند و چطور شده انتخاباتی برای مجلس برگزار میکنیم که ۲۵ درصد در تهران شرکت میکنند. بعد آن موقع میخواهیم بنشینیم این ۲۵ درصد تهران را بیاوریم برسانیم به ۵۰ درصد ۵۵ درصد ۶۰ درصد؟! خب خیلی کار میبرد؟ کار سختی نیست؛ لذا من اینجا تعبیر انتخابات آزاد را که آیت الله هاشمی مطرح کردند به عنوان مسیر واقعی حل مشکل مطرح میکنم. همان طور که گفتم این را هم باید بگویم که ایشان هیچ وقت با انتخابات قهر نکرد. یعنی در طول این مدت حتی خودشان ردصلاحیت شدند، ولی از انتخابات قهر نکردند.
وی ادامه داد:باید کاری بکنیم که نیروها و جریانهای سیاسی با چنین علاقهای به میدان بیایند و این باعث میشود که مردم در انتخابات شرکت کنند. انتخابات رونق بگیرد و در نتیجه باید در این هفت ماه به همان نظریه نخست که جایگاه مشروعیت ساز را به رای مردم میدهد برگردیم و از جایگاه مقبولیت ساز و زینتی عبور کنیم و میدانید که به نظر میآید که بعضی از مسئولین و شاید هم بعضی از کسانی که در جریان بالا در حاکمیتند از وضعیت فعلی که مشارکت کم باشد راضیند. چرا که منافع شان را تامین میکند و در یک انتخابات بی رونق و خلوت خب برنده میشوند و حتما کسانی الان در کشورند که دنبال آن هستند که این انتخاباتی با مشارکت پایین دارد دوباره برگزار میشود و در انتخابات برنده میشوند و ما نباید بگذاریم این اتفاق بیفتد. چرا؟ چون دستور صریح مقام ولایت فقیه در کشورمان است بدون هیچ اغماضی. بعضی وقتها یادم است که گه گاهی آیت الله هاشمی رفسنجانی میگفتند، میگفتند مقام معظم رهبری میفرمایند من یک حرفی میزنم، ولی بعضیها میروند همان کاری که خودشان دل شان میخواهد میکنند و میآیند تفسیر به رای خودشان را میگذارند و آن عملی که لازم است و رای و نظر رهبری را انجام نمیدهند.
بعضی جریانات در کشور خود را بی نیاز از رای اکثریت جامعه می دانند
هاشمی ادامه داد: امروز این سه موضع و نظر سیاسی نسبت به اجرای انتخابات وجود دارد موضع اولی موضعی است که جریان افراطی دارد که خودش را بی نیاز از رای اکثریت جامعه میداند و میخواهد حتی برخلاف نظر ولایت فقیه انتخابات را خلوت و بی رونق برگزار کند. این نظر که الان مشکل اصلی انتخابات در صحبتهای آقا هم هست و ایشان میفرمایند که بعضی میگویند چرا شما اینقدر میگویی انتخابات رونق، مشارکت، همین گروهند. ایشان منظورشان همین گروه است. گروه دوم جریانات اصلاحات و میانه روست که علاقهمند به نظام ست، ولی میخواهد که خود نظام به این نتیجه برسد که مصلحت نظام در رقابت و پر شور بودن انتخابات است. یعنی مثلا در انتخابات قبلی یک دفعه آیت الله هاشمی رفسنجانی با این همه سابقه و سران سه قوه و مجمع تشخیص مصلحت نظام ردصلاحیت میشود. میرسیم به انتخابات ریاست جمهوری این دوره و مثلا آقای لاریجانی رئیس مجلس ردصلاحیت، آقای جهانگیری معاون اول ردصلاحیت، حتی آقای احمدی نژاد رئیس جمهور ردصلاحیت میشود. خب این گروه الان چه میکنند؟ شما بروید بگویید. آقای جهانگیری، آقای لاریجانی اینها نمیآیند که گدایی صلاحیت بکنند. خود من هم کسی بودم که ردصلاحیت شدم. ولی این افراد گروه دوم که دل شان میخواهد انقلابشان، دولت شان، کشورشان پویا بشود. مشکلاتش حل شود، ولی دیگر الان حاضر به گدایی صلاحیت نیستند؛ لذا میبینید که این گروه دوم صبر و سکوت را پیش گرفتند و تا به حال هم توصیهای هنوز برای شرکت در انتخابات از هیچ کدام از اینها شما نشنیدید
وی ادامه داد: موضع سوم که موضع تفریطی هاست. اینها عمدتا به دنبال براندازیند. همینهایی که در همین صحبتهای مقام معظم رهبری میفرمایند که اینها دوست دارند که فقط ده درصد مردم در انتخابات شرکت کنند، نود درصد شرکت نکنند. اینها همین هایند. اگر چه بخشی از مردم ممکن است با این جریان هم همراهی کنند، اما اکثر جامعه این کار را نخواهند کرد. چون نسبت به نتیجه و رهبری این جریان برانداز هیچ اطمینانی ندارند و اختلافات رهبران آنها هم در خارج از کشور خودش را نشان داد که جایگاه جریان را به شدت تضعیف کرده و آن جایگاه را در ایران ندارند؛ لذا به نظرم در نتیجه جریان سوم که جریان تفریطی است تهدیدی برای نظام نیست، ولی تهدید اصلی همان افراطیونی است که مقام معظم رهبری بهشان اشاره دارند.
با سیاسی کردن موضوع حجاب موجب عصبانی کردن مردم شدند
محسن هاشمی با اشاره به موضوع برجام گفت: نظرم این بود که باید آن امضا شود. یا همین خود حجاب. این خودبراندازها با سیاسی کردن موضوع حجاب و عصبانی کردن مردم موجب شدند یک مساله اجتماعی و مذهبی به مبارزه سیاسی تبدیل شود. یادم است که هفده، هجده سالم بود در زمان انقلاب. پدرم مبارز انقلاب بود. خب اینها میخواستند در زمان شاه مبارزه کنند. کار بسیار سختی باید انجام میدادند. تعداد کمی مبارزه میکردند. الان مبارزه با نظام جمهوری اسلامی خیلی ساده شده. یک دختری مثلا روسریش را بردارد انگار دارد مبارزه با نظام میکند! لذا راهکارم این است که صدا و سیما و سخنرانان و تحلیل گران و بعضا ائمه جمعه باید در جهت مشارکت حداکثری حرکت کنند.
محسن هاشمی گفت: آخرین جمله ام را بگویم. نکته بسیار مهمی که آیت الله هاشمی رفسنجانی این اواخر میگفتند و بعد از ۶۰ سال مبارزه به آن رسیده بودند این بود که میگفتند من قبل از انقلاب فکر میکردم که اگر با استبداد و استعمار مبارزه کنیم و پیروز بشویم، ریشههای مشکلات کشور حل میشود و با از بین بردن این دو تا ایران بهشت میشود. اما بعد از پیروزی انقلاب و حوادثی که رخ داد فهمیدیم مبارزه با افراط و تفریط از مبارزه با استعمار و مبارزه با استبداد بسیار سختتر است. به نوعی خود ایشان هم توسط جریانهای افراط و تفریطی دو بار ترور شدند. از فرقان و ترور سال ۷۲ بگیرید تا اینکه بارها ایشان ترور شخصیت شدند.
وی افزود:لذا راه حل کشور این است که ما باید با افراط و تفریط مبارزه کنیم تا بتوانیم مشارکت را بالا بیاوریم. در نهایت نمیخواهم قضاوت کنم به یک سبکی. اینطور میخواهم بگویم که افراطیون و تفریطیون از هم جدا نیستند. اینها روی دو سکه اند و ممکن است بخشی از خودبراندازهایی هم که موجودند و خودتحریمیها نتیجه جریان نفوذ هم باشند و ما باید مواظب باشیم که نکند از خارج نفوذی دارد اتفاق میافتد که اینها میخواهند انقلاب را از طریق جهل و تندروی از بین ببرند.
روش و سیره آیت الله رفسنجانی قهر از صندوقها نبود
هاشمی در انتها گفت:روش و سیره آیت الله رفسنجانی قهر از صندوقها نبود. ایشان همیشه میگفتند که قهر از صندوقها درست نیست. چرا؟ چون میگفتند کم هزینهترین و سریعترین راه برای حضور اراده مردم در اداره کشور همین انتخابات است و مهمترین وظیفه شهروندی ماست. ولی نباید عدهای نظام را به سمت خودتحریمی پیش ببرند. مخصوصا با نسل جدیدی که الان در گام دوم ما با آن روبروییم، نباید کاری بکنیم که مردم فکر کنند که این انتخابات به صورت جدیدی مهندسی دارد میشود. اگر این حس بهشان دست بدهد دوباره مشارکت در حدی که ما میخواهیم نخواهد شد.
وی افزود:در آخر هم بگویم که امیدوارم مسیر کشور بتواند با انتخابات سالم، امن، رقابتی و با مشارکت بالا که همه آن را با تیتر انتخابات آزاد تشخیص میدهند و معرفی میکنند به توسعه کشور بپردازد و به سمت غنی شدن مردم برویم و رفاه به کشور بازگردد. اگر این کار را بکنیم، نفوذ ایران را در مسایل جهانی بالا میبریم. در داخل هم عدالت موردنظر را میتوانیم به دست بیاوریم. قطعا افراطیون عدالت اسلامی را نمیفهمند و نمیتوانند اجرا کنند و البته به نظرم عقیدهای هم به آن ندارند.
طبق گزارش فارس، محسن هاشمیرفسنجانی رئیس شورای مرکزی حزب کارگزاران سازندگی در برنامه تلویزیونی «صف اول» با اشاره به وظایف احزاب در پرشور شدن انتخابات، گفت: امیدوارم صداوسیما فضا را همین طور باز نگه داشته و ممیزیها را کنار گذاشته تا شاهد یک فضای رقابتی در انتخابات داشته باشیم.
وی افزود: کشور نیاز به یک انتخابات رقابتی با مشارکت بالا دارد و ما نیاز به یک مجلس ملی و متکثر و کار آمد داریم و اگر چنین مجلسی داشته باشیم، تأثیر زیادی در زندگی مردم خواهد داشت.
رئیس شورای مرکزی حزب کارگزاران سازندگی تأکید کرد: قهر از صندوقها درست نیست، چون کم هزینهترین راه برای حضور مردم در تعیین سرنوشتشان، حضور در انتخاباتها است و ما نباید کاری کنیم که مردم حس بدی نسبت به انتخابات داشته باشند.
هاشمیرفسنجانی خاطرنشان کرد: پیش ثبتنام ناگهانی که اتفاق افتاد، حلقه تصمیمگیری جریانهای سیاسی به شدت تنگ شد و آن چیزی که مشارکت بالا را محقق میکند، حضور جریانهای سیاسی با یک برنامهریزی است.
رئیس شورای مرکزی حزب کارگزاران سازندگی در ادامه گفت: سه نگاه در کشور نسبت به رأی مردم و انتخابات وجود دارد، نگاه اول نگاه علما و نخبگانی مثل امام خمینی (ره) و رهبر انقلاب و آقای هاشمیرفسنجانی بود که برخورداری از اکثریت برای نظام، مشروعیت به عمل میآورد و نگاهشان همراه کردن اکثریت مردم بود.
وی در ادامه گفت: نگاه دوم، نگاه بخشی از اعضای شورای نگهبان و بخشی از علمای حوزه علمیه قم است که میگویند حضور مردم ایجاد مقبولیت میکند و نظام اسلامی خود به خود مشروعیت خود را دارا است.
رئیس شورای مرکزی حزب کارگزاران سازندگی تصریح کرد: نگاه سوم این است، اکثریت جامعه، در سطح مشروعیت و مقبولیت لازم نیست و در حدی لازم است که برای نظام زینت باشد و بعضی از علما و نزدیکانشان، چنین نگاهی داشتند.
هاشمیرفسنجانی یادآور شد: اگر بخواهیم به انتخابات در ۴۴ سال گذشته نگاه کنیم، کارکرد انتخابات را به خوبی متوجه میشویم و نیاز است که یک آسیبشناسی انتخاباتهای کشور را داشته باشیم و اگر این اتفاق بیفتد، ما شاهد یک انتخابات پرشور در انتخابات آینده خواهیم بود.
وی عنوان کرد: احزاب باید در موسم انتخابات فعالیتهای خود را انجام دهند تا ماهیت فعالیت خود را به ثمر برسانند و در این هفت ماه تا انتخابات باید حمایت ویژهای از احزاب صورت گیرد.
رئیس پیشین شورای شهر تهران گفت: لازم است احزابی که در خانه احزاب فعال هستند، در جلساتی از آنها خواسته شود که وظایف خود را که کنشگری در انتخابات است را انجام دهند.
وی افزود: صداوسیما باید به احزاب کمک کند تا این احزاب، نخبگان را در لیستهای خود قرار دهند.
رئیس شورای مرکزی حزب کارگزاران سازندگی در ادامه گفت: باید منویاتی که ولایتفقیه برای انتخابات در نظر گرفتهاند، سرلوحه کار مسئولین قرار گیرد تا شاهد یک انتخابات پرشور و با مشارکت گسترده مردم باشیم.
وی افزود : این سخنان کار را برای صداوسیما بسیار سخت میکند و ما انتظاریم مطالبات رهبر انقلاب نسبت به مسئله مشارکت واقعا محقق شود.
هاشمیرفسنجانی گفت: به نظر میرسد یکی از دلایل شلوغ شدن و اغتشاشات خلوت شدن صندوقهای رأی است و اگر ما میخواهیم مسأله امنیت کشور را تقویت کنیم، باید به رونق انتخابات کمک کنیم.
منبع: انصاف نیوز
منبع: جماران
کلیدواژه: انتخابات مجلس لیگ برتر راهپیمایی اربعین انتخابات خبرگان رهبری انتخابات انتخابات مجلس حجاب محسن هاشمی انتخابات مجلس لیگ برتر راهپیمایی اربعین انتخابات خبرگان رهبری رئیس شورای مرکزی حزب کارگزاران سازندگی ایران حضور جریان های سیاسی با برنامه همین صحبت های مقام معظم رهبری انتخابات مجلس شورای اسلامی آیت الله هاشمی رفسنجانی اگر بخواهیم به انتخابات درصد مردم در انتخابات شرکت مردم در انتخابات شرکت کنند آیت الله هاشمی رفسنجانی جریان های سیاسی و احزاب مبارزه با افراط و تفریط انتخابات شرکت کردند یک انتخابات رقابتی ساختار فعلی انتخابات بار در انتخابات شرکت تا مشارکت بالا برود چهلمین انتخابات مشارکت در انتخابات برویم به سمت مقام معظم رهبری باید کاری بکنیم ترین راه برای حضور مشارکت بالای مردم مشروعیت برای نظام کشور احتیاج به یک جریان های سیاسی گروه های سیاسی انتخابات مجلس نظر اکثریت جامعه شرکت در انتخابات مورد انتخابات جمهوری اسلامی آسیب شناسی دقیقی آقای مهندس هاشمی مقامات عالی کشور نسبت به انتخابات عصبانی کردن مردم رهبر معظم انقلاب شان را بازی کنند نظام ولایت فقیه شورای نگهبان ردصلاحیت می شود اتفاق بیفتد میدان بیایند ماه تا انتخابات انتخابات پرشور انتخابات بسیار طور که می دانید برنده می شوند انتخابات گذشته دل شان می خواهد درنظر می گیرند نیمه دوم مرداد مشارکت
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.jamaran.news دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «جماران» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۸۴۲۵۱۳۴ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
رئیس شورای عالی استان ها: تلاش برای تکمیل مدیریت یکپارچه شهری
به گزارش خبرگزاری صداوسیما، برنامه صف اول سیما با حضور آقای شهرام دبیری رئیس شورای عالی استان ها به بررسی عملکرد شورای عالی استان ها پرداخت.
مشروح این برنامه را در ادامه میبینید:
سوال: فراتر از آنچه که در گزارش گفته شد راجع به شورای عالی استان ها اگر توضیح دیگری که مردم ما را بیشتر با این نهاد آشنا می کند اگر هست بفرمایید و این که الان چه تعداد عضو شوراها هستند به لحاظ تحصیلات ، تقریبا از چه میزان سطح تحصیلی برخوردار هستند به لحاظ جنسیتی چه تعداد خانم و آقا عضو هستند و مسائل آماری اینچنینی را اگر ممکن است بفرمایید که مردم بیشتر شناخت پیدا کنند .
دبیری : شوراها یک جایگاه خیلی والایی دارند در قانون اساسی که یک فصل مستقلی از قانون اساسی مربوط به شوراها هست و به نوعی می توانیم بگوییم این ها یکی از ارکان نظام محسوب می شوند و یکی از اصول قانون اساسی اصل هفتم می گوید که شوراها از ارکان تصمیم گیری و اداره امور کشور هستند و اصل یکصدم هم می گوید که شوراها برای پیشبرد سریع امور اجتماعی ، فرهنگی ، رفاهی ، اقتصادی جامعه شکل پیدا کردند که شوراها هم از شوراهای روستا شامل می شود تا بخش و تا شهر و شهرستان ، استان و شورای عالی استان ها که حدودا جامعه شورایی الان ۱۲۷ هزار نفر هستند در کشور که در همه این قسمت ها حضور پیدا کردند . عضویت در شورا شغل محسوب نمی شود ، در حقیقت یک کار افتخاری هست که ما انجام می دهیم مثلا شغل من شورا نیست یک شغل دیگری دارم ، کار خودم را انجام می دهم ولی بعنوان نماینده مردم در کنار مردم هستم برای تصمیم گیری در امور مرتبط با مردم ، ما در شهر هستیم و خیلی از دوستان در روستا یا بخش یا قسمت های مختلف .
از تمامی قشرهای مختلف در شورا وجود دارد، از پزشک، از مهندس، از وکیل، معلم، کارگر، همه نوع افرادی ممکن است که در شورا انتخاب بشوند با انتخاب مردم و بیایند و مهمترین کاری هم که برای مردم میخواهند بکنند این است که تصمیم گیری کنند برای اداره امور آن شهر یا روستا، این یکی از مهمترین فعالیتهای ما است که شوراها یک مقدار دیرتر شکل گرفتند، مثلا از اول نظام ما بالاخره مجلس داشتیم، دولت داشتیم، بقیه قسمتها قوه قضائیه شکل گرفت ولی شوراها با تاخیر شروع به فعالیت کردند و این تاخیر باعث شد که یک مقدار یک مشکلات ساختاری در بعضی از شوراها بخصوص شوراهای فرادستی وجود داشته باشد ولی به نظر میآید که در طول زمان ما داریم سیر تکاملی را طی میکنیم و مردم کاملا هوشیارانه سعی میکنند که افراد را انتخاب کنند و ما هم سعی میکنیم که حتما یک ثبات مدیریتی ایجاد کنیم یعنی فرضا شما شهردارانی که ما انتخاب میکنیم ببینید خیلیها هستند که مثلا ۴ سال، ۶ سال، ۸ سال، ۱۰ یا ۱۲ سال شهردار بودند، شما ببینید ثبات مدیریتی حتی شاید در بدنه دولت در طول این سالهایی که خدمت کردند مشاهده نکنید و بالاخره، چون در کنار مردم هستیم حتی وظیفه اصلی مان این است که مشکلات مردم را بررسی کنیم، راهکار پیدا کنیم و به دنبال حل این مشکلات باشیم. حتی نمایندگان مجلس شورای اسلامی به صورت مستقیما در حوزه انتخابیه شان وظیفهای ندارند بیشتر نمایندگان وظیفه شان قانونگذاری و نظارت است ولی ما سعی میکنیم از ظرفیت نمایندگان هم استفاده کنیم ولی شوراها ذاتا وظیفه شان این است که در خدمت مردم باشند و چون از طرف مردم هم انتخاب شدند خیلی خوب میتوانند که مشکلات مردم را بررسی کنند و برای آن راهکار پیدا کنند و نهایتا باعث افزایش رضایتمندی در جامعه بشوند.
سوال: فکر میکنید این افزایش رضایتمندی اتفاق افتاده است؟
دبیری: اتفاق افتاده ولی یکسری مسائل و مشکلات اقتصادی در جامعه وجود دارد که اینها را شاید مردم گردن تمام مسئولین بیاندازند، کاری ندارند که شورا است یا شهرداری است یا چیز دیگر، بالاخره اگر دستمزد کارکنان متناسب با تورم افزایش پیدا نکند، روز به روز قدرت خرید مردم کاهش پیدا میکند و این مشکلات اقتصادی و بعضی از سایر مشکلات باعث میشود که یک مقدار نارضایتیهایی ایجاد بشود.
سوال:آن بخشی که مربوط به ماموریت شوراهاچه؟
دبیری: در مجموع من این را میتوانم بگویم که رضایتمندی افزایش پیدا کرده .
سوال: شما این را از کجا میسنجید؟
دبیری: از ارتباطی که با مردم داریم از نقطه نظرات مردم و از این که مردم دوباره میآیند انتخاب میکنند آن افراد را، بالاخره فرض کنید مثلا من الان ۱۶ سال است که در شورای شهر هستم اگر مردم از من راضی نباشند دوباره من را انتخاب نمیکنند، این انتخاب مجدد یعنی این که یک انتظاراتی دارند که میخواهند انجام بشود ما هم سعی مان را میکنیم در حدی که اختیارات داریم این کار را انجام میدهیم ولی اگر یک مقدار بیشتر کمک بشود به شوراها، نقش شوراها در افزایش رضایتمندی و ایجاد امیدواری در جامعه میتواند بیشتر باشد.
سوال:کمک از طرف کجا؟
دبیری: فرضا در قانون یکسری وظایف و اختیاراتی برای شورا قائل شدند، ولی برای بعضی هایشان ابزارهای اجرایی تعریف نشده، نگفته مثلا این کار را باید چطور انجام بدهیم و اگر آن کار انجام بشود و حمایت از طرف مجلس و دولت، البته بوده، ما نمیگوییم که مثلا این حمایت نبوده، ولی یک جاهایی هست که بالاخره برداشت در قانون متفاوت بوده و اگر به نظر من این همکاری یک مقدار بیشتر تقویت بشود، خیلی میتواند در این زمینه موثر باشد.
سوال: من فکر میکنم جزو نادرترین موارد در قانون اساسی است که شورای عالی استانها مستقیما میتواند خودش طرح به مجلس بدهد یعنی خیلی ابزار قانونگذاری ویژهای را در اختیار دارد یعنی هم نشان دهنده شان و جایگاه شورای عالی استانها است و همین مواردی که شما میفرمایید دست شما بسته است یا مثلا لوازم اجرا در اختیار شما نیست از طریق همین طرحها میتوانید اینها را پیاده سازی بکنید، آیا از این ظرفیت به نحو مطلوبی قبلا استفاده نشده است؟
دبیری: دو تا مثال خدمت شما عرض کنم، دو تا از وظایف شورای عالی استانها یکی در ارتباط با بودجه عمومی دولت و برنامههای ۵ ساله اینها است که در قانون آمده که دولت باید هر سال اینها را البته سازمان برنامه و بودجه موظف است که اینها را ارائه کند به شورای عالی استانها و شورای عالی استانها هم نقطه نظرات و پیشنهادات خودش را ارائه کند، این تا حالا انجام نشده است.
سوال: اصلا برای شما نمیآید؟
دبیری: اصلا نمیآید، از پارسال ما این را شروع کردیم داریم برنامه ریزی میکنیم یک مقدار برای بودجه امسال تا یک حدی نقطه نظرات مان را گرفتند ولی از امسال ما به دنبال این هستیم که این وظیفه مان را به صورت کامل اجرا کنیم و از قبل از آن مشارکت داشته باشیم من حتی پیشنهادم این بود که ما اگر بتوانیم در تدوین آن برنامه و بودجه ما از اول آن مشارکت داشته باشیم، چون بعد از این که آماده شد شاید تغییرات و اصلاحات در آن مشکل باشد، پیشنهاد من این است این را جلو میبریم و شاید بتوانیم این کار را انجام بدهیم.
یک مورد دیگری که عرض کنم خدمت شما این است که یکی از وظایف ما در همان شورای عالی این است که ما آن عده از وظایف و اموری که در عهده دولت است و شهرداریها میتوانند این را انجام بدهند اصلاح کنیم ببریم و در مجلس تصویب بشود، در اختیار شهرداریها و شوراها قرار بگیرد که در حقیقت همان مدیریت یکپارچه شهری است که در کل دنیا دارد اجرا میشود، این تا حالا چندین بار رفته برگشته هیچ نتیجهای نگرفتیم، حالا ما یک قولی از مجلس گرفتیم که امسال در این دوره مجلس این را در اولویت قرار بدهند و خودتان میدانید که بالاخره مدیریت شهر باید یکپارچه باشد مثلا نمیتواند آب و برق و گاز خیلی از سازمانهای خدمات ده دیگر به صورت مستقل عمل کنند مثلا میبینید که اینها بودجه میگیرند مثلا ما یک جایی که تازه آسفالت کردیم میآیند حفاری میکنند اینها هزینههای دوباره است اگر اینها در اختیار شورا و شهرداری باشد هماهنگی بیشتری انجام میشود در این زمینه و رضایتمندی هم بیشتر میشود این دو موردی که خدمت شما عرض کردم در قانون هست ولی تا به حال اجرا نشده است ولی ما پیگیر هستیم که اجرا بشود و با این عزم و ارادهای هم که در دولت و مجلس میبینیم امیدوار هستیم که این کار در این دوره تحقق پیدا کند.
سوال:فکر میکنید چه موانعی قبلا بوده که اجرا نشده و الان این موانع نیست که امیدوارید بشود؟
دبیری: در این مورد مدیریت یکپارچه شهری یک مقدار مقاومت در سطح وزارتخانهها بود، مثلا نمیخواهند وظایفی که در اختیار خودشان هست واگذار کنند و بعد باید بودجه اش را هم واگذار کنند، آن با بودجه اش باید در اختیار شوراها قرار بگیرد، ما هم برای این که این کار انجام بشود پیشنهادمان این است که به صورت آزمایشی در بعضی از کلانشهرها یک تعداد از این وظایف واگذار بشود انجام بشود، اگر دیدیم نتایج آن خوب است این را توسعه بدهیم، این طور هم نمیخواهیم که یک دفعه از اول بگوییم تمام این امور را بیاوریم در اختیار شهرداریها و شوراها قرار بدهیم و بعد دچار مشکل بشویم، این به صورت آزمایشی میتواند شروع بشود و با درصد موفقیت آن پیشرفت کند و بقیه وظایف هم به عهده اینها قرار بگیرد، فکر میکنم یک مقدار هم باعث چابک سازی در دولت میشود و شوراها بهتر میتوانند وظیفه شان را انجام بدهند.
سوال: الان دولت دیدگاه کلی اش نسبت به این ماجرا مثبت است؟
دبیری: نگاه کلی دولت مثبت هست اگر این را بتوانند در سطح وزارتخانهها هم حل کنند و این که حالا ما هم داریم میبریم در مجلس، تا حالا در قالب طرح و لایحه رفته مجلس ولی هنوز تصویب نشده، حالا نمایندگان مجلس هم این طرح آن را آماده کردند ما هم آماده کردیم با هم سعی میکنیم یک کار کارشناسی خوبی انجام بدهیم و این را عملیاتی کنیم این کار عملیاتی بشود یکی از بزرگترین قدمها است در جهت ارتقاء جایگاه شوراها و در جهت ایجاد رضایتمندی در مجموعه شهر و روستا.
سوال: در سال گذشته چه مصوبات مهمی شما داشتید در شورای عالی استانها که مصداقی میتوانید الان به آن اشاره کنید بعنوان دستاوردهای شورای عالی استانها در یک سال گذشته؟
دبیری: ما یک برنامه آموزشی را برای خود شوراها آماده کردیم، چون یک مشکلی که در شوراها وجود دارد این است که شوراها اگر خوب آموزش نبینند و به وظایف خودشان خوب آگاه نباشند ممکن است که یک جاهایی خطاهایی کنند، اشتباهاتی کنند که به ضرر جامعه و خودشان بشود، ما این برنامه آموزشی را شروع کردیم از پارسال، امسال امیدوار هستیم که در سطح گستردهای برای تمامی شوراها انجام بدهیم و حدودا ما ۱۹ تا طرح مصوب کردیم در شورای عالی که اینها به مجلس ارسال شده، دو تا از اینها مطرح شده در مجلس، لایحه فرونشست در مجلس مطرح شده و امیدوار هستیم که جلو برود و بتواند که تاثیرگذار باشد ولی مهمترین طرحی که الان پیگیر هستیم همان طرح مربوط به مدیریت یکپارچه شهری است که این طرح اگر در مجلس تصویب شود من فکر میکنم که خیلی قدم بزرگی است.
سوال: این که مهمترین برنامه سال جاری شما است یعنی مهمترین اولویت شما است.
دبیری: بله، یعنی این را تصویب کردیم ما در شورا و امیدوار هستیم که در صحن مجلس مطرح بشود، تصویب شود و بتواند بعنوان یک قانون در کشور اجرا بشود.
سوال: در یکسال گذشته آن.
دبیری: ۱۹ تا طرح ما
سوال:از این ۱۹ تا چند تا به نتیجه رسیده است؟
دبیری: از این ۱۹ تا طرحی که به مجلس ارائه کردیم ۲ تای آن در مجلس مطرح شده هنوز هم هیچکدام آن تصویب نشده است.
سوال:یعنی عملا هیچ اتفاقی نیفتاده است.
دبیری: بله، در مجلس اینها در نوبت هستند، طرح و لایحه زیاد است، میگذارند در نوبت و به نوبت مثلا بررسی میکنند.
سوال:آن دو تا هم که میگویید به نتیجه رسید در مجلس بررسی شده، مصوب نشده .
دبیری: بررسی شده و هنوز به تصویب نهایی نرسیده، این بالاخره جزو وظایف ما نیست ما پیگیری میکنیم ولی در مجلس باید در صحن .
سوال:مثلا کسی سوال نمیکند که شورای عالی استانها در یک سال گذشته حالا جدای از این که در ماموریت شغلی شما به وظایف تان عمل کردید.
دبیری: البته این یکی از وظایف مان است، فقط تنها وظیفه ما این نیست که ما طرح و لایحه ارائه کنیم به مجلس، این یکی از وظایف مان است که در این مورد ما این موضوعات را ۱۹ تا مورد را مطرح کردیم ارسال کردیم دو تا از آنها در صحن مطرح شده هنوز تصویب نشده ما هم پیگیر هستیم، حالا بعضی از این طرحها مثلا طرحهایی است مثلا در ارتباط با اصلاح بعضی از آیین نامهها، یا مواردی که بالاخره مشکلات مردم هست که از طریق نمایندگان مطرح شده و اینها را هم دنبال میکنیم ولی بالاخره برنامه کاری مجلس هم یک کم فشرده و متراکم هست و هنوز در این زمینه کاری انجام ندادند ولی به ما یک قولی دادند اگر این مجلس جدید شکل بگیرد که آن لایحه مهم مان لااقل در اولویت قرار بدهند.
سوال: پس این طوری بپرسم، جدای از مصوباتی که شما بعنوان لایحه میفرستید لایحه میگذارید یا طرح میفرستید؟
دبیری: ما میتوانیم هم به صورت طرح ارائه کنیم، هم در قالب لایحه از طریق دولت
سوال: آقای سروری هم که پیش از شما یک بار تشریف آوردند همین نکته را گفتند که به لحاظ ساختاری هنوز تعریف درستی نداریم.
دبیری: ما هنوز ساختمانی برای خودمان نداریم، الان شهرداری تهران یک ساختمانی به ما داده بود با مصوبه شورا ۴ سال در اختیارمان بود، الان نامه زدند که سه ماه به ما مهلت داده بودند که این جا را باید تخلیه کنید.
سوال:حالا شما با این وضعیت میخواهید که به شهرداری تهران هم نظارت کنید؟ چطوری؟
دبیری: من همان را عرض کردم که یکسری نیاز هست که یک کمکهایی بشود که این کار انجام بشود، عرض کردم که، چون شوراها دیر شروع به کار کردند شوراهای شهر آنهایی که مستقیما با شهرداری مرتبط هستند مشکلی ندارند، از نظر ساختار، چون که از بودجه شهرداری به صورت مستقیم استفاده میکنند، شوراهای فرادستی مثلا شورای شهرستان، مثل شورای استان، مثل شورای عالی استانها ا زاین نظر مشکل دارند، البته برنامه ریزی انجام میشود، کار انجام میشود، جلسات تشکیل میشود ولی آن ساختار و آن امکاناتی که باید باشد نیست ما هم دنبال این هستیم که این مشکلات را یک بار برای همیشه حل کنیم و یک قولهایی هم از طرف دولت و مجلس داده شده است.
سوال:شما بعنوان مستاجر شهرداری تهران چطور میخواهید به موجر خودتان نظارت کنید و اگر تخلفی هم دارد مچش را بگیرید. سریع میگوید آقا ملک را خالی کن ما کار داریم.
دبیری: مثل همین که در گزارش هم ارائه شد، مثلا استانداران، فرمانداران و خیلی از مسئولین در حوزه اختیارات شورا موظف هستند که مصوبات شورا را اجرا کنند ولی از یک طرف هم مثلا ببینید که فرماندار و هیئت تطبیق و چند نفر دیگر نظارت میکنند بر مصوبات شورا، یکسری مشکلاتی در این زمینه وجود دارد ولی کار رو به پیشرفت هست، یعنی مشکلات را گفتیم ولی ناامید نیستیم امیدواریم که این مشکلات حل بشود و قولهایی هم به ما داده شده، من خواستم از نظر ساختار شوراهای فرادستی باید به ایشان کمک شود ولی مثلا شاید الان شورای روستا، شورای بخش و شورای شهر این مشکلات را نداشته باشند، وی شوراهای فرادستی مشکلات را دارند ما هم به دنبال این هستیم که در این دوره این مشکلات را یک بار برای همیشه حل کنیم.
سوال:در حوزه نظارت مشخصا شما روی چه موضوعاتی نظارت میکنید و ایا تا الان نظارتهای شما آثار و نتایجی هم به همراه داشته است؟
دبیری: بله نظارت هم بر مصوبات هست، هم بر عملکرد هست و هم برنامه ریزی هست برای کارهای مختلف، البته کارهای خیلی خوبی انجام شده در ارتباط با شوراها و الان اگر نگاه کنید مثلا حتی ما از شورای روستا بخواهیم شروع کنیم تا شورای شهر و ...، مثلا شوراهای روستاها خیلی کارهای بزرگی انجام میدهند و ما هم به آنها کمک میکنیم مثلا همین ماجرای سیل اخیری که درسیستان و بلوچستان اتفاق افتاد، آن سه نفر اعضای شورای استان که در شورای عالی استانها عضو هستند از سیستان و بلوچستان از همان اولین لحظهها پای کار بودند، دنبال حل مشکلات بودند و این هم یکی از وظایف شان است یعنی در قانون امده که اگر بحرانی هم ایجاد شد شما باید پیگیری کنید تا این کار حل بشود، آمدند به ما مراجعه کردند ما هم به وزارت کشور، سازمان شهرداریها، دهیاریها مراجعه کردیم و بنیاد مسکن، وزارت راه و شهرسازی خیلی از کارها حل شد و آن بحران در فاز اول خودش حل شد با مشارکت و پیگیری شوراها. در فاز دوم آن الان مثلا بالاخره آنها هم دنبال این هستند که راههای دسترسی روستاها قطع شده، این هم باز داریم پیگیری میکنیم که حل بشود یعنی مسائل و مشکلات مردم از طریق آن شوراهای روستا و شهر مطرح میشود ما پیگیری میکنیم و در حل اینها میتوانیم کمک کنیم.
سوال:یک نقل قولی است از رئیس مجلس که میگوید شوراها در ساختار سیاسی و اجتماعی کشور هنوز خیلی جا نیفتادند، سوال شفاف و صریح این است که آیا واقعا دستگاههای اجرایی که شما بالاخره تنگاتنگ با آنها در ارتباط هستید یا حتی شوراهایی که زیرمجموعه شما قرار میگیرند و ذیل شما تعریف میشوند، بی تعارف حرف شما را میخوانند یا خیر؟
دبیری: ما در مجموعه شورایی در ارتباطات با هم مشکلی نداریم، یعنی در این زمینه هم شوراهای استانها، ما به آنها کمک میکنیم آنها مشکلات شان را به ما میگویند، ما روی کارشان نظارت میکنیم تذکر میدهیم به آنها آموزش میدهیم، شورای شهر هم همین طور است یعنی در بین جامعه شورایی و آن ارتباطاتی که هست، مشکل خاصی وجود ندارد ولی در مسائل بین بخشی هست که هنوز مثلا جایگاه خوب تعریف نشده، من یک مثالی بزنم، فرض کنید مثلا ما در شورای شهر ۳۴ تا وظیفه برای ما تعیین شده، ما میتوانیم شهردار را انتخاب کنیم، میتوانیم شهردار را استیضاح کنیم، بودجه شهر را تصویب میکنیم، تعرفه عوارض محلی را تصویب میکنیم، در ارتباط با طرحهای تفصیلی و طرحهای جامع نظر میدهیم و این را تصویب میکنیم خیلی کارهای نظارتی انجام میدهیم، بعد از آن مثلا ما بعنوان عضو کمیسیون ماده ۵ میخواهیم در مورد یک تغییر کاربری نظر بدهیم طبق قانون و برداشتی که شورای نگهبان از قانون دارد میگویند که شما میتوانید عضو باشید حق رای ندارید، در شورای برنامه ریزی استان، قبلا اصلا دعوت نمیشدیم حالا دعوت میشویم ولی باز حق رای نداریم، اینها یک چیزهایی است که باید حل بشود، چرا مثلا برداشت قانون این است فرضا مثلا الان شورای محترم نگهبان نظرش این باشد تا یک حدی که نقش ما فقط نظارتی است ولی عرض کردم اصل هفتم قانون اساسی میگوید شوراها از ارکان تصمیم گیری و اداره امور کشور هستند.
سوال:بالاخره شورای نگهبان تفسیر کننده قانون اساسی است یعنی تنها رکنی که میتواند قانون اساسی را تفسیر کند شورای نگهبان است.
دبیری: قبلا تفسیر این طور بود.
سوال: تفسیر را تغییر بدهید؟
دبیری: بالاخره یک تغییراتی که آنجا انجام شود، بالاخره حضرت امام چه فرمودند؟ گفتند هر چه سریعتر شوراها را برای اداره امور شهر و روستاها. نگفتند نظارت بر اداره امور شهر و روستا، در همه دنیا هم این طور است الان هم عرض کردم این همه وظیفه تعریف کردم اینها فقط نظارتی است؟ انتخاب شهردار نظارت است؟ تصویب بودجه نظارت است؟
سوال: اینها را که فرمودید انجام میدهیم انتخاب شهردار و بودجه را انجام میدهید پس در اجرا دخالت دارید.
دبیری: من میگویم دیگر، من میگویم چرا باید درکمیسیون ماده ۵ دخالت نداشته باشیم؟ چرا باید مثلا در شورای برنامه ریزی استان رای نداشته باشیم؟ یعنی در داخل مجموعه شورایی ما مشکل نداریم، بین بخشی آنجا مشکلاتی وجود دارد که امیدوار هستیم که پیگیری کنیم و اینها را حل کنیم.
سوال: یا این که آقای رئیس جمهور قبلا از آمادگی دولت برای تعامل با شورای عالی استانها صحبت کردند و حتی پیشنهاد دادند که یک کارگروهی با دولت تشکیل بشود این چقدر پیش رفته یعنی این کارگروه تشکیل شد؟
دبیری: این کار انجام شده و دارد جلو میرود و ما هم رضایت نسبی از این قضیه داریم یعنی فعلا کار دارد پیش میرود ولی عرض کردم آن مسائل و مشکلات و نارساییهایی که در ارتباط با شوراها از نظر ساختار، از نظر مسائل تصمیم گیری وجود دارد، اینها نیاز به عزم جدی دارد و ما هم دنبال آن هستیم که برویم این موارد را دانه به دانه مطرح کنیم و یک بار حل شان کنیم یعنی این موارد اگر حل بشود من مطمئن هستم که در افزایش رضایتمندی مردم میتواند تاثیرگذار باشد.
سوال: اینکه شما در ساختار اداری و سیاسی کشور جایگاه واقعی خودتان را پیدا بکنید به نظر میرسد یک اتفاق مهمتر دیگری باید بیفتد؟
دبیری: عرض کردم یکی هم مدیریت یکپارچه شهری است مثلاً یا قانون درآمد پایدار شهرداریها اومد تصویب شد خوب، ولی مشکلات وجود دارد نگاه کنید الان شهرداریها در کل دنیا از کجا منابع مالی شان را میگیرند یا از مالیاتهای عمومی یا از عوارض محلی هستش حالا تو کشور ما اینجوریه ولی باورتان میشود که مثلاً در مجموع کمکهایی که میشود به ما یا درآمد پایداری که داریم حداکثر ده تا پانزده درصد است درآمد کلی و بودجه کلی شهرداری است یعنی بقیه درآمدها، درآمد ناپایدار است علیرغم تصویب این قانون که حالا کمک کردند به ما نمیگویم بد بود خوب بود کمک کرد هولی کافی نیست یعنی نیاز به یکسری قوانین هست اگر خاطره خاطرتان باشد در زمان جنگ خوب دولت پول نداشت گفت شهرداریها بروند خودکفا بشوند، شهرداریها هم شهرداری تهران شروع کرد شهرداریهای دیگر هم به تبع آن یک مقدار با پروانه ساختمانی، فروش تراکم تا حدی هم اگر بتوانم بگویم شهر فروشی خوب درآمد پیدا کردند خوب دیگه قرار است بعد از دو سال یک قانونی برود و در این ارتباط تصویب بشود که منابع مالی شهرداری از کجا باشد دیگر فراموش شد تا این اخیراً که این لایحه درآمد پایدار شهرداریها تصویب شده ولی همین لایحه درآمد پایدار شهرداریها را شما بخونیند بیشترش نباید است تا باید میگوید این کار را نکن آن کار را نکن محدودیت ایجاد میکند ولی یک جاهایی هم منابع مالی تعریف کرده ولی اون نیست که باید باشد اونی که توی همه دنیا هست این الان اینجا وجود ندارد واسه همین هم ببینیند که مثلاً شهرداریها میروند از طریق ماده صد درآمدزایی میکنند میگویند مثلاً خوب شاید یک جا مثلاً یا اجازه بدهند یا اینکه بالاخره دقت کافی نشود از طریق مهندس ناظر یا اشخاص دیگر تخلف ساختمانی اتفاق بیفتد حالا یک منبع درآمدی هم از آن ما تعریف میکنیم مثلاً برای شهرداریهای این درست نیست تو هیج جای دنیا چیزی به نام ماده صد وجود ندارد جریمه وجود ندارد اصلا خلافی اتفاق نمیافتد که بخواهیم مثلاً این ببریم در ماده صد جریمهاش کنیم، اینهاها درآمدهای ناپایدار است که نباید باشد اصولاً ولی هست میخواهم بگویم که اینها نیاز به وضع قانون دارد این قانون درآمد پایدار شهرداریها که چندین بار رفت، اومد بالاخره تسلیم شدند.
سوال: مگر شما طرح بدهید به مجلس وقتی امکان برایتان فراهم است؟
دبیری: بردیم این کار هم انجام شده ولی نهایتاً اون چیزی که ما میخواستیم نبود حالا مشکل چیه مشکل این که بالاخره ما بودجه محدود است درآمد ما محدود است نمیخواهیم مثلاً بالاخره این کار را انجام بدهیم دیگر البته این ربطی به دولت فعلی ندارد و اصلاً بالاخره در ساختار یعنی آن تعریف درستی که باید باشد و قانون درستی که باید تصحیح بشود در این ارتباط هنوز نشده پیشرفت کردیم بهتر شده ولی هنوز به اون ایده آل نرسیده.
سوال: الان زور شما به شهرداریها میرسد یا نه آقای دکتر؟
دبیری: عرض کنم خدمتتان که ما نقش نظارتی که باید داشته باشیم را داریم اعمال میکنیم.
سوال: تا حالا مثلاً چند تا شهردار که تخلف کرده استیضاحش کردید؟ شده؟
دبیری: بله، خیلی جاها انجام شده البته نه صرفاً به خاطر تخلفها بعضا هم به خاطر عدم کارآیی مثلاً مسائل مختلف بوده ضمن این که عرض کردم واقعاً مدیریت شهری خیلی مدیریت پایدار و خوبی بود ولی در عین حال هر جایی هم که مشاهده شد که مشکلاتی وجود دارد ما میتوانیم تذکر بدهیم میتوانیم سؤال بپرسیم میتوانیم تحقیق و تفحص انجام بدهیم میتوانیم استیضاح کنیم شهردار را میتوانیم از طریق کمیسیونها یعنی همه ساله میخواهیم میآیند گزارش میدهند بررسی میکنیم بازدید میکنیم و این کار انجام میشود و نقش نظارتی شوراها به نحو احسنت دارد انجام میشود خیلی جاها، و خیلی جاها هم اگر نیاز باشد برخورد قانونی انجام میشود.
سوال: پس شهرداریها از شما حساب میبرند؟
دبیری: بله از این جهت خوب هست ولی خوب ما به دنبال این نیستیم که حالا تند تند مثلاً شهردار را استیضاح کنیم، چون بالاخره اگر آن پایداری هم در مدیریت وجود نداشته باشد ثبات وجود نداشته باشد یک مقدار لطمه میزند به امور شهرداری یعنی چند ماهی ممکن است که تعطیل بشود خوب کار نکنند ولی بالاخره در جهت شفافیت امور در جهت اصلاح ساختار در جهت اینکه پیشگیری کنیم از وقوع تخلفات، کارهای بزرگی انجام شده هنوز شاید به اون نقطه ایدهآل نرسیدیم هنوز باز مسائل مشکلات وجود دارد تخلفاتی در قسمت مثلاً خدمات و بعضی جاهای دیگر انجام میشود ولی خوب پیشرفت قابل توجهی انجام شده.
سوال: خود دوره شورای عالی استانها چند ساله است؟
دبیری: چهار ساله است و رئیس یکساله است در تمام شوراها هر یکسال هستش یعنی هر سال انتخابات هیئت رئیسه برگزار میشود البته به نظر من اگر مثلاً دو سال باشد شاید بهتر باشد به خاطر اینکه مثلا یک چند وقتی وقت شوراها و تمرکز شوراها را میگیرد ازشون که یعنی تمرکزشان میرود روی انتخابات.
سوال: همین الان یعنی چه جوری است که خود دوره مدیریت در شوراها خیلی ثباتی ندارد ولی اشاره کردید که ما در مثلا شهرداریها مدیریت باثباتتر از حتی دولت ایجاد بکنیم؟
دبیری: نگاه کنید از نظر انتخاب که ثباتی وجود دارد یعنی شما چهارسال میآیید انتخاب میشوید چهارسال هم هستید.
سوال: چهارسال که خیلی ثبات نمیشود، چون شما گفتید در ثبات با دولت ثبات بیشتری دارید؟
دبیری: در شهرداریها عرض کردم فرض میکنیم مثلاً ما این دوره انتخاب شدیم و شهردار انتخاب میکنیم چهارسال نگه اش میداریم در دوره بعدی هم یا ما یا چند نفر دیگر انتخاب میشوند باز همان شهردار را نگه میدارند.
سوال: چه تضمینی هست که حفظش کنند؟
دبیری: این اتفاق شده این اتفاق افتاده که مثلاً ما خودمان هشت سال بوده که شهرداری داشتیم الان مثلا در همان تهران مثلاً شهرداری بود که دوازده سال شهردار بوده اینها نشان دهنده این هست که یک ثبات مدیریتی در مجموعه شهرداریها ایجاد شده با نظارت شوراها میخواهم عرض کنم خدمتتان که اینجوری نبوده که شوراها بیایند اینجا و بگویند که حالا ما نماینده مردم هستیم لحظه به لحظه مثلاً میخواهیم شهردار را عوض کنیم.
سوال: این رویکرد شما در این دوره باشد شاید دوره بعد کسانی بیایند که رویکرد دیگری داشته باشند؟
دبیری: بله گاهی اوقات اتفاق میافتد بالاخره انتخابات انتخابات است انتخابات طبق قانون هر چهار سال یکبار است و طبق قانون برای هیئت رئیسه چه شوراها چه مجلس آنجا انتخابی یک ساله هست حالا من پیشنهاد میکنم میگویم شاید دو سال باشد بهتر باشد که دارد در مدتی که مثلاً تمرکز شوراها یا خود مجلس روی این هست که بیاییم انتخابات برگزار کنیم رئیس و هیئت رئیسه و بقیه را انتخاب کنیم شروع کنند به رایزنی و شاید تمرکزش روی بقیه مسائل کمتر شود این هر دو سال باشد قبلاً دو سال بود بعداً کردند یک سال.
سوال: منطقی هم به نظر میآید این طور باشد؟
دبیری: بله، به نظر من دوباره برگردد دو سال شاید بهتر باشد.
سوال: شما در قالب طرح نمیتوانید پیشنها بدهید البته اگر در این نوبتها وقت به آن برسد؟
دبیری: امیدواریم، چون خود مجلس هم با همین قضیه روبرو هستش شاید یک مقدار این مساله در اولویت قرار بگیرد البته این نظر شخصی من است حالا شاید از نظر کارشناسی.
سوال: شما تا آنجا بشینید باید تحویل بعدی بدهید؟
دبیری: این مساله هم هست، اما خوب بالاخره اراده انتخابات روی این هست که به مردم و منتخبین رای بدهند و با رای آن ها این کار انجام شود، مثلاً فرضا نمیخواهیم یک نفر را رئیس انتخاب کند یا ممکن است ناراضی باشند ولی دو سال مثلاً بخواهند این را تحملش کنند این هم از این آسیبهای این قضیه هستش.
سوال: البته دوسال که خیلی صبر نمیخواهد باید خیلی کم صبر باشند؟
دبیری: بالاخره کل عمرشان چهار سال است و در این چهار سال دو سالش را بخواهند صبرکنند بالاخره سخت هستش.
سوال: اینکه تعاملشان با مردم به چه صورت است اصلاً مردم چه قدر مشارکت دارند، چون بالاخره این نهادی است که با مشارکت مردم شکل گرفته خود مردم چه قدر میتوانند نقش ایفا کنند و این تعامل برقرار است؟
دبیری: خیلی مهم است سؤالی که پرسیدید سوال خیلی خوب و مهمی هستش ما ملاقاتهای مردمی داریم مرتب مردم به ما مراجعه میکنند و ما هم سعی میکنیم که مشکلاتشان را حل کنیم ولی خوب همه مردم ممکن است که به ما کامل دسترسی نداشته باشند این ارتباط ما با مردم برقرار هستش هم در جلسات شورایمان حضور پیدا میکنند هم مجدداً خودشان مراجعه میکنند در ملاقاتهای مردمی در جاهای مختلف، مسائل و مشکلاتشان را چه به صورت کتبی و شفاهی مطرح میکنند ما پیگیری میکنیم و سعی میکنیم که حل کنیم ولی موضوع مشارکت مردمی که شما فرمودید به نظر من مهمترین موضوع هستش که شما بخواهید یک مجموعه از را ارزیابی کنید ببینید که مجموعه موفق بوده یا نبوده به نظر من مثلاً شهرداری را میخواهیم ارزیابی کنیم به نظر من عملکرد عمرانی و مثلاً فرهنگی و خدماتی و ... خیلی مهم نیست.
سوال: چی مهم است؟
دبیری: مشارکت مردم، اگر شهرداری یک کاری کند که در فعالیتهای شهرداری مردم مشارکت کنند پای کار باشند در کنارش باشند.
سوال: یعنی چطور در چه اقدامی میتوانند؟
دبیری: در همه، مثلاً تصمیماتی که میگیریم در ارتباط با مثلاً مسائل فرهنگی مثلاً چیزهایی که مشارکتی است مردم مثلاً ازشون دعوت میکنند اگر مردم بیایند پای کار در ارتباط با فعالیتهای شهرداری مشارکت داشته باشند به نظر من موفق است آن مجموعه یا هر مجموعهای که مشارکت مردم تو فعالیت هایش لحاظ کند نظر مردم را لحاظ کند و مردم را دخالت بدهد در کار خودش مردم هم بیایند پای کار مجموعه موفق هستش توی این شورا به همین صورت هستش حالا بعضی از شورا موفقتر عمل میکنند بعضی از شهرداریها موفقتر هستند بعضی هم هستند.
سوال: الان شما ارزیابی دارید که بگویید مثلاً کدام شوراها موفقتر هستند مشارکت مردمی شان؟
دبیری: ما الان این کار را شروع کردیم به صورت سالانه داریم انجام میدهیم یعنی یک ارزیابی از عملکرد شوراها هم شوراهای استان شوراهای شهرستان شوراهای شهر شوراهای بخش شوراهای ده انجام داریم میدهیم هم خود شوراها و هم خود افرادشان یعنی هم مجموعه شورا و فعالترین و بهترین شوراها را انتخاب میکنیم و ازشون تقدیر میکنیم این این کار را کردیم داریم ارزشیابی انجام میدهیم.
سوال: تا قبل از این نبوده؟
دبیری: نه تازه شروع شده امسال هم حالا ما همین این ماه یک برنامه داریم که منتخبین شوراها را دعوت میکنیم تقدیر میکنیم این بالاخره یک رقابت خوب و سازندهای برقرار میکند که شوراها تلاش کنند که با فعالیت بیشتر و نظر موافق مردم را جلب کنند و نهایتاً به عنوان شوراهای برتر انتخاب شوند.
سوال: ولی این که یک چیز ساختار مندی باشدکه سامانهای وجود داشته باشد که مردم یک تعامل و ارتباط منسجمی داشته باشند؟
دبیری: این سامانهها وجود دارد.
سوال: اختصاصی برای شورای عالی استانها؟
دبیری: شورای عالی استانها هم دارد، شورای شهرها هم دارد سامانههایی که مردم مستقیماً تماس میگیرند و مسائل مشکلات خودشان را مطرح میکنند نظرات شان را میگویند ولی خوب بعضی هایش هم از طریق نظرسنجی هم میتواند از طریق نظر سنجی انجام شود که از مردم مثلاً ما نظرسنجی کنیم که حالا از کدوم یک از شوراها رضایت بیشتری دارند و این کار تا حالا انجام ندادیم خودمان یک فرمهای ارزشیابی تدوین کردیم که بر اساس آن ما شوراهای برتر را انتخاب میکنیم .
سوال: بیشتر مثلاً گلههایی که مردم دارند از شوراها بیشتر در چه زمینهای است؟
دبیری: خوب مردم مشکلات زیادی دارند ما سعی مان این هستش که حالا، چون تعرفه عوارض محلی هم در اختیار شورا هستش حالا خوب سیاستهای کلی کشور هم هستش که ما تعرفه عوارض محلی را بیشتر از نرخ تورم افزایش ندهیم ما این را لحاظ میکنیم یعنی هم سعی میکنیم که به اقشار آسیبپذیر زیاد آسیبی نرسد مشکلی ایجاد نشود برای آن ها یعنی فرضاً مثلاً در شهر، چون مثلا خیلی از شهرها هستند که بافت فرسوده و بافت حاشیهنشینی زیادی دارند حالا در آن قسمتها شما اگر در تراکم مجاز بخواهید پروانه ساختمانی بگیرید رایگان است ما پولی از آن ها نمیگیریم یعنی سعی میکنیم اقشار آسیبپذیر دچارمشکل نشوند بقیه هم سعی میکنیم متناسب با نرخ تورم و افزایش بدهیم، تعرفه عوارض محلی و عوارض که مردم میخواهند پرداخت کنند که دیگر نارضایتی ایجاد نشود اینها را ما لحاظ میکنیم در برنامهریزیها.
سوال: تمام نرخ تورم را که حساب بکنیم خودش خیلی میشود یعنی باعث نارضایتی میشود.
دبیری: حداکثرش است دیگر، همیشه در سقف تورم نیست ولی واقعاً این مشکل وجود دارد حالا در کل مجموعه و به نظر من باید بیشترین تمرکزمان همه ما همه مسئولین روی این باشد که تورم را بتوانیم مهار کنیم اگر تورم مهار شود به نظر من خیلی از مشکلات جامعه مان حل میشود ولی بالاخره ما این را همیشه در برنامه ریزی شهری لحاظ کردیم در روستاها هم همینجور هست یعنی اعضای شورای روستا در کنار روستایی هستش تو هم کارش حتی سیاستهای دولت که هست اینها را تبیین میکند برای مردم توجیه میکند و میخواهد که آنها را مشارکت شان را در آن کار زیاد کند بعد مثلاً سعی میکند ازشون حالا تو بعضی از برنامهها خودیاری بگیرد مشکلاتی اختلافی ایجاد بشود مثلاً بین روستاییان اینها حلش میکنند دچار بحران بشوند میآیند میآیند پیگیری میکنند یعنی همهاش در کنار این روستاییها هستند برای حل مشکلاتشان حالا اگر یک مقدار ما بتوانیم امکانات و اختیارات بیشتری در اختیار اینها قرار بدیهم از طریق سازمان شهرداریها و دهیاریها انجام میشود ولی باز هم بیشتر یعنی نقش بدهیم به شوراهای مثلاً روستا یا شهر باز هم بیشتر میتوانیم که باعث بشویم که مردم روستا یا شهرمان راضی باشند از مجموعه دولت و نظام.
سوال: شما فرمودید که شغل اصلی تان این نیست که در شورای عالی استان هستید یعنی شغل دیگری دارید و اینجا مشغول هستید بقیه اعضای شورا هم به همین ترتیب هستند درست است؟
دبیری: بله.
سوال: خود این باعث نمیشود که یک مقداری اصلاً تمرکز شان روی شورای عالی استانها کمتر باشد یعنی فرصت کمتری بگذارند و اینکه اساساً این شغل اصلی شان نیست شاید همین هم تاثیرگذار باشد برای اینکه خیلی تو آن ساختار سیاسی اداری و آن جایگاهی که باید داشته باشند را نداشته باشند اینها اثرگذار نیست به نظرتان؟
دبیری: البته در کل دنیا اینطور هست یعنی مختص ایران نیست در همه دنیا شوراها بهعنوان شغل محسوب نمیشود، چون که موقت است یک دوره انتخاب میشود مردم میآیند ولی خود این شورا با مشکلات عدیدهای مواجه هستند الان مثلاً خیلی از شوراهای ما هستند که بیمه ندارند مشکلات اساسی دارند خوب تو این زمینه هم ما هم هنوز اقداماتی رو شروع کردیم در جهت اقدامات رفاهی برای شورا ولی هنوز آن جوری که باید و شاید موفق نبودیم خیلی از شوراهای روستا هستند که اصن شاید اصلاً در پایان دوره هیچ حقالزحمهای مثلاً نگرفته باشند آن یکیها هم که میگیرند خیلی مبالغ ناچیزی هستش نسبت به آن چیزی که خودشان درآمد دارند خیلی مبالغ کمی هستش ولی خوب بالاخره تو کل دنیا اینجوری است که شوراها شغل محسوب نمی شوند و کار افتخاری هستش و به عنوان نماینده مردم میآیند تصمیمگیریهای شهری و روستایی انجام میدهند.
سوال: شوراهای عالی استانها؟
دبیری: نه دیگر کل شوراها مثلا نگاه کنید در شورای شهر، شورای استان شوراهای مثلاً شهرستان، شورای استان، شورای عالی استانها همینجوری نگاه کنید به این صورت هستش که ما مردم انتخاب میکنند یا برای روستا یا برای بخش و شهر انتخاب میکنند بعدش در بین خود شوراهای شهر و روستا هم شورا شهرستان تشکیل میشود یک عده انتخاب میشوند برای شورای شهرستان بعدش یک عده انتخاب میشوند برای شورای استان بعد یک عده انتخاب میشوند از بین شوراهای استان از کل کشور هفتاد و پنج نفر عضو شورای عالی استانها هستند، تهران چهار نفر دارد خیلی از استانها سه نفر، بعضی از استانها که جمعیتی که جمعیتی شان کمتر است دو نفر دارند این هفتاد و پنج نفر بالاخره جمع میشوند یعنی عالیترین مقام شورای کشور هستند که اینها جمع میشوند در ارتباط با کار شوراها برنامهریزی انجام میدهند.
سوال: و اینکه چقدر شورای عالی استانها به بدنه نخبگانی و علمی کشور اتصال دارد مثلاً شبیه آنچه که در مجلس، مرکز پژوهشها داریم که طرحها و لوایح را مثلاً چانه زنی میکنند چکش کاری میکنند و در اصل میپزند اگر از لحاظ کمی و کیفی مشکلی داشته باشه باشند ابعاد مختلفش را میسنجند آیا چنین نهادی هم در شورای عالی استانها هست آیا این اتصال برقرار است؟
دبیری: ما مرکز پژوهشها داریم خودمان و دارد این کار را انجام میدهد برنامه دو ساله تدوین کرده برای شورای عالی که قرار است ببریم و تصویب هم کنیم و درعین حال اخیراً ما با مرکز پژوهشهای مجلس یک تفاهم نامه امضا کردیم در این زمینه یعنی ما کار مشترک با هم شروع کردیم که از این ظرفیت کارشناسی و علمی همدیگر استفاده کنیم برای پیشبرد کارها، چون میدانید هیچ کاری بدون برنامه جلو نمیرود و ما سعی داریم که این برنامهریزی از طریق اینها انجام شود البته در ارتباط با نخبگان هم حالا یک طرحهای دیگری داریم و همچنین در ارتباط با شعار سال هم باز یک برنامهریزی داریم که اگر فرصت باشد من عرض میکنم خدمتتان،شعار امسال ما جهش تولید هست با مشارکت مردم حالا اگرما نگاه کنیم مثلاً در قانون هم در قانون اساسی و هم در قانون شوراها مثلاً در قانون شوراها آمده که یکی از وظایف شوراهای شهر تعریف کرده که برنامهریزی برای مشارکت مردم در فعالیتهای اجتماعی، اقتصادی عمرانی و ... یعنی برنامهریزی مشارکت مردم در این فعالیتهای اقتصادی یعنی دقیقاً عین همان شعار سال است یعنی ما یک وظیفه به نظر من مهمی داریم در این ارتباط که در این ارتباط با شعار سال وظیفهای که قانون برای ما تعریف کرده یعنی باید این کار را انجام بدهیم و ما هم در این زمینه برنامهریزیهای شروع کردیم که در جلسه آتی مان شاید یک اقدامات عملی تعریف بشود که از ناحیه کل شوراها و شهرداریها انجام بشود در جهت تحقق شعار سال در این زمینه ما یک برنامهریزی خوبی کردیم، چون نگاه کردیم دیدیم در قانون عیناً همان تعریف شده برای ما یعنی ما باید این کار را انجام بدهیم جزء وظایف مان هست سعی میکنیم که این وظیفه را به نحو احسنت انجام بدهیم و گزارشش را در پایان سال ارائه کنیم به مردم و مسئولین.
سوال: راجع به مشکلات جایگاه اداری برخی منتخبین شوراها مثل دهیاران آیا در این رابطه مثلاً گفتگویی با سازمان امور اداری استخدامی داشتید نتیجهای در بر داشته یا نه؟
دبیری: در ارتباط با دهیاران و بقیه این ها، چون انتخاب می شوند از جاهای مختلف هستند که وارد این مجموعه میشوند بعضی هایشان نیروهای وزارت خانه هستند بعضی هایشان نه مثلاً شاید یک رابطه استخدامی با جای دیگهای نداشته باشند خوب مسائل و مشکلات دهیاران هم جزو وظایف ما هست و به دنبال این هستیم حالا ما بیشتر به دنبال این هستیم که هم در ارتباط با شهرداران، چون در ارتباط با شهرداران هم همین مسئله صادق است، چون میبینید یک دفعه شهرداری انتخاب میشود از یک جا چهار سال میآید و بعد هم میرود و دیگر این حالا هیچ رابطه استخدامی هم ندارد یکی مثلاً بیمه هم ندارد هیچ پشتیبانی هم ازآنها نمیشود در آینده برای اینها باید برنامهریزی کرد حالا کمیسیونهای تخصصی ما فعال هستند در این زمینه دارند یک برنامههایی ارائه میکنند هم در ارتباط با خود شوراها هم در ارتباط با شهرداران و دهیاران مان که بالاخره اینها میآیند اونجا فعالیت میکنند زحمت میکشند برای مردم در آینده حمایتی از اینها انجام بشود.
سوال: در حوزه نظارت به ویژه در حوزه مالی شما از ظرفیتهای محاسباتی هم کمک میگیرید برای نظارت، چون بالاخره کار پیچیدهای هست نمیدانم چه قدر ظرفیت نظارت در این حوزه برای شما با توجه به گردش مالی بالا که تو شهرداریها معمولاً وجود دارد؟
دبیری: آن قسمت از بودجهای که دولت میدهد آن قسمت را دیوان محاسبات ورود میکند و میتواند بررسی کند ولی بقیه قسمتهایی که خود شهرداریها درآمدزایی دارند میکنند این دیگر مستقیماً به دیوان محاسبات مرتبط نمیشود بقیه را ما حالا خودمان شهرداریها این کار را انجام میدهیم هر سال حسابرسی انجام میشود، تفریق بودجه انجام میشود و در اینها گزارش داده میشود به شورا و تصویب میشود یعنی یکی از وظایف ما هست که این کار را انجام دهیم ضمن این که از نقطه نظرات نهادهای نظارتی هم در این مورد استفاده میکنیم که سازمان وارث بازرسی کل کشور هست در بعضی قسمتها دیوان محاسبات و سایر مجموعهها باز نقطه نظراتشان را میگیریم.
سوال: چه شد که شما سفیر محیط زیست شدید؟
دبیری: ما هم یکی از وظایف شوراها هستش در این ارتباط و، چون یک تفاهمنامه داشتیم امضا میکردیم با معاونت محترم رئیسجمهور و رئیس سازمان حفاظت محیط زیست خوب بالاخره با توجه به اینکه هفته زمین پاک هستش و ما هم گفتیم که آمادگی این را داریم که مشارکت کنیم در این زمینه بالاخره گفتند که حالا ما به عنوان نمادین این کار را انجام بدهیم و بعد بقیه اعضای شورای عالی استانها و بقیه شوراها همه سفیر باشد در این زمینه.